ΠΡΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΕΙΣ Α'

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Β'

Στίχ. 1-112. Το έργον του Παύλου και των συνεργών του εν Θεσσαλονίκη.

Αυτοί γαρ οίδατε, αδελφοί, την είσοδον ημών την προς υμάς ότι ου κενή γέγονεν, 
2 αλλά προπαθόντες και υβρισθέντες, καθώς οίδατε, εν Φιλίπποις, επαρρησιασάμεθα εν τω Θεώ ημών λαλήσαι προς υμάς το ευαγγέλιον του Θεού εν πολλώ αγώνι. 
3 η γαρ παράκλησις ημών ουκ εκ πλάνης ουδέ εξ ακαθαρσίας, ούτε εν δόλω, 
4 αλλά καθώς δεδοκιμάσμεθα υπό του Θεού πιστευθήναι το ευαγγέλιον, ούτω λαλούμεν, ουχ ως ανθρώποις αρέσκοντες, αλλά τω Θεώ τω δοκιμάζοντι τας καρδίας ημών. 
5 ούτε γαρ ποτε εν λόγω κολακείας εγενήθημεν, καθώς οίδατε, ούτε εν προφάσει πλεονεξίας, Θεός μάρτυς, 
6 ούτε ζητούντες εξ ανθρώπων δόξαν, ούτε αφ' υμών ούτε από άλλων, δυνάμενοι εν βάρει είναι ως Χριστού απόστολοι, 
7 αλλ' εγενήθημεν ήπιοι εν μέσω υμών, ως αν τροφός θάλπη τα εαυτής τέκνα 
8 ούτως ομειρόμενοι υμών ευδοκούμεν μεταδούναι υμίν ου μόνον το ευαγγέλιον του Θεού, αλλά και τας εαυτών ψυχάς, διότι αγαπητοί ημίν γεγένησθε. 
9 μνημονεύετε γαρ, αδελφοί, τον κόπον ημών και τον μόχθον νυκτός γαρ και ημέρας εργαζόμενοι προς το μη επιβαρήσαι τινα υμών εκηρύξαμεν εις υμάς το ευαγγέλιον του Θεού. 
10 υμείς μάρτυρες και ο Θεός ως οσίως και δικαίως και αμέμπτως υμίν τοις πιστεύουσιν εγενήθημεν, 
11 καθάπερ οίδατε ως ένα έκαστον υμών ως πατήρ τέκνα εαυτού παρακαλούντες υμάς και παραμυθούμενοι 
12 και μαρτυρόμενοι εις το περιπατήσαι υμάς αξίως του Θεού του καλούντος υμάς εις την εαυτού βασιλείαν και δόξαν.

Στίχ. 13-16. Ο ζήλος των Θεσσαλονικέων. 

13 Διά τούτο και ημείς ευχαριστούμεν τω Θεώ αδιαλείπτως, ότι παραλαβόντε λόγον ακοής παρ' ημών του Θεού αδέξασθε ου λόγον ανθρώπων, αλλά καθώς εστιν αληθώς, λόγον Θεού, ος και ενεργείται εν υμίν τοις πιστεύουσιν. 
14 υμείς γαρ μιμηταί εγενήθητε, αδελφοί, των εκκλησιών του Θεού των ουσών εν τη Ιουδαία εν Χριστώ Ιησού, ότι τα αυτά επάθετε και υμείς υπό των ιδίων συμφυλετών καθώς και αυτοί υπό των Ιουδαίων, 
15 των και τον Κύριον αποκτεινάντων Ιησούν και τους ιδίους προφήτας, και ημάς εκδιωξάντων, και Θεώ μη αρεσκόντων, και πάσιν ανθρώποις εναντίων, 
16 κωλυόντων ημάς τοις έθνεσι λαλήσαι ίνα σωθώσιν, εις το αναπληρώσαι αυτών τας αμαρτίας πάντοτε. έφθασε δε επ' αυτούς η οργή εις τέλος.

Στίχ. 17-20. Σφοδρά επιθυμία του Παύλου να επανέλθη εις Θεσσαλονίκην. 

17 Ημείς δε, αδελφοί, απορφανισθέντες αφ' υμών προς καιρόν ώρας, προσώπω ου καρδία, περισσοτέρως εσπουδάσαμεν το πρόσωπον υμών ιδείν εν πολλή επιθυμία. 
18 διό ηθελήσαμεν ελθείν προς υμάς, εγώ μεν Παύλος και άπαξ και δις, και ενέκοψεν ημάς ο σατανάς. 
19 τις γαρ ημών ελπίς ή χαρά ή στέφανος καυχήσεως ή ουχί και υμείς έμπροσθεν του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού εν τη αυτού παρουσία; 
20 υμείς γαρ εστε η δόξα ημών και χαρά.

ΠΡΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΕΙΣ Α'

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Α' 

Στίχ. 1-10. Ευχαριστεί τον Θεόν διά τους εν Θεσσαλονίκη Χριστιανούς. 

Παύλος και Σιλουανός και Τιμόθεος τη εκκλησία Θεσσαλονικέων εν Θεώ πατρί και Κυρίω Ιησού Χριστώ χάρις υμίν και ειρήνη από Θεού πατρός ημών και Κυρίου Ιησού Χριστού. 
2 Ευχαριστούμεν τω Θεώ πάντοτε περί πάντων υμών μνείαν υμών ποιούμενοι επί των προσευχών ημών, 
3 αδιαλείπτως μνημονεύοντες υμών του έργου της πίστεως και του κόπου της αγάπης και της υπομονής της ελπίδος του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού έμπροσθεν του Θεού και πατρός ημών, 
4 ειδότες, αδελφοί ηγαπημένοι υπό Θεού, την εκλογήν υμών, 
5 ότι το ευαγγέλιον ημών ουκ εγενήθη εις υμάς εν λόγω μόνον, αλλά και εν δυνάμει και εν Πνεύματι Αγίω και εν πληροφορία πολλή, καθώς οίδατε οίοι εγενήθημεν εν υμίν δι' υμάς 
6 και υμείς μιμηταί ημών εγενήθητε και του Κυρίου δεξάμενοι τον λόγον εν θλίψει πολλή μετά χαράς Πνεύματος Αγίου, 
7 ώστε γενέσθαι υμάς τύπους πάσι τοις πιστεύουσιν εν τη Μακεδονία και εν τη Αχαΐα. 
8 αφ' υμών γαρ εξήχηται ο λόγος του Κυρίου ου μόνον εν τη Μακεδονία και εν τη Αχαΐα, αλλά και εν παντί τόπω η πίστις υμών η προς τον Θεόν εξελήλυθεν, ώστε μη χρείαν ημάς έχειν λαλείν τι 
9 αυτοί γαρ περί ημών απαγγέλλουσιν οποίαν είσοδον έσχομεν προς υμάς, και πως επεστρέψατε προς τον Θεόν από των ειδώλων δουλεύειν Θεώ ζώντι και αληθινώ, 
10 και αναμένειν τον υιόν αυτού εκ των ουρανών, ον ήγειρεν εκ των νεκρών, Ιησούν τον ρυόμενον ημάς από της οργής της ερχομένης. 

ΑΙ ΔΥΟ ΠΡΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΕΙΣ ΕΠΙΣΤΟΛΑΙ

Την Θεσσαλονίκην ο Παύλος επεσκέφθη διά πρώτην φοράν περί το έτος 52 μ. Χ. κατά την δευτέραν αποστολικήν οδοιπορίαν του, όταν συνοδευόμενος από τον Σίλαν και τον Τιμόθεον είχεν αναχωρήσει από τους  Φιλίππους μετά τας κακοπαθείας και την εκεί φυλάκισιν. Κατά τας εκ των Πράξεων πληροφορίας (κεφ. ιζ' 1-10 ), ο θείος Απόστολος ελθών εις Θεσσαλονίκην απηυθύνθη πρώτον εις τους Ιουδαίους, προς τους οποίους επί τρία κατά συνέχειαν Σάββατα ωμίλησεν επί τη βάσει των προφητειών της Αγίας Γραφής καταγγέλλων εις αυτούς τον Κύριον. Ιδρύθη ούτω η Εκκλησία της Θεσσαλονίκης, η οποία περιέλαβεν ολίγους μεν Ιουδαίους, πλήθος όμως πολύ εκ των προσηλύτων και εκ των εθνικών και εκ των γυναικών της ανωτέρας πιθανώτατα τάξεως. Τούτο διήγειρε τον φανατισμόν των απιστησάντων Ιουδαίων, οίτινες υπεκίνησαν κατά του Παύλου διωγμόν, όστις εντός ολίγου επεξετάθη και κατά πάντων των εν Θεσσαλονίκη Χριστιανών. Αναγκασθείς ένεκα του διωγμού τούτου να φύγη ο θείος Απόστολος ου μόνον εκ Θεσσαλονίκης αλλά και εκ Βεροίας, όταν ήλθεν εις Αθήνας, απέστειλεν εκείθεν τον Τιμόθεον εις Θεσσαλονίκην, όπως ενισχύση τους διωκομένους εν αυτή Χριστιανούς. Αι ειδήσεις δε, τας οποίας μετέδωκεν ο Τιμόθεος περί των Θεσσαλονικέων εις τον Παύλον, ευρισκόμενον ήδη εν Κορίνθω, έδωαν εις αυτόν αφορμήν να γράψη περί τα τέλη του 52 μ. Χ. την πρώτην προς αυτούς επιστολήν και να εκφράση μεν την χαράν του διά την σταθερότητά των εν μέσω των διωγμών και των πειρασμών, να επιστήση δε την προσοχήν των εις μερικά ολέθρια υπολείμματα από τας προτέρας ειδωλολατρικάς των συνηθείας και κακίας, αλλά και να πληροφορήση αυτούς περί της κατά την δευτέραν παρουσίαν του Κυρίου αναστάσεως των νεκρών. Και την σευτέραν επιστολήν του προς τους Θεσσαλονικείς έγραψεν ο Απόστολος εκ Κορίνθου, ολίγας μήνας μετά την πρώτην, λαβών αφορμήν είτε εξ επιστολής, την οποίαν του έστειλαν ούτοι μετά την λήψιν της πρώτης επιστολής, είτε εκ πληροφοριών, τας οποίας εν τω μεταξύ έλαβεν ο Απόστολος περί της εν Θεσσαλονίκη καταστάσεως.

Εφύμνιον

Σύντομο τροπάριο δοξολογικού και ευχαριστιακού περιεχομένου, που ψάλλεται στο τέλος των ψαλμικών στίχων. Αρχικά το εφύμνιο το έψαλλαν όλοι οι πιστοί. Περισσότερο γνωστά εφύμνια είναι το << Ταις πρεσβείαις της Θεοτόκου...>> και το << Σώσον ημάς Υιέ Θεού...>> που ψάλλονται σε κάθε θεία Λειτουργία.

Αντίφωνα

Είναι ψαλμός, που απαγγέλλεται μελωδικά, που στο τέλος κάθε στίχου ψάλλεται το εφύμνιο που το συνοδεύει, π.χ. << Αλλαλάξατε τω Κυρίω πάσα η γη >>, είναι ο στίχος και το << Ταις πρεσβείαις της Θεοτόκου...>>, που ακολουθεί, είναι το εφύμνιο. Στα Αντίφωνα ο ένας απαγγέλλει τον ψαλμικό στίχο και ο άλλος ψάλλει το εφύμνιο. Ο τρόπος αυτός λέγεται αντιφωνικός και αυτός έδωσε το όνομά του στα Αντίφωνα. Τα Αντίφωνα ψάλλονται στη θεία Λειτουργία μετά τα Ειρηνικά. Εκτός από τα Αντίφωνα της θείας Λειτουργίας, που είναι τρία, ήτοι: <<Ταις πρεσβείαις της Θεοτόκου...>>, Σώσον ημάς Υιέ Θεού...>> και το Απολυτίκιο του τυχόντος ήχου ή της τυχούσης εορτής, έχουμε μία ομάδα από δεκαπέντε Αντίφωνα, που ανήκουν σε όλους τους ήχους και ψάλλονται στην ακολουθία των παθών στον Όρθρο της Μεγάλης Παρασκευής. Ο ορθόδοξη, χριστιανική λατρεία χαρακτηρίζεται από την αντιφωνία. Αντίφωνα είναι και τα τροπάρια των Αναβαθμών. Ένας σύγχρονος θεολόγος σημειώνει << τα Αντίφωνα ψάλλονται από τους δύο χορούς των ψαλτών αντιφωνικά. Αυτός ο τρόπος της ψαλμωδίας είναι πολύ αρχαίος στην εκκλησία, και δείχνει την πνευματική ομορφιά της ορθόδοξης λατρείας. Το κάθε Αντίφωνο αρχίζει με μιά ιερατική ευχή >>. Παλαιότερα το κάθε Αντίφωνο ήταν ολόκληρος ψαλμός, σήμερα, όμως, ψάλλονται μόνο τρεις ψαλμικοί στίχοι, και σε κάθε στίχο ακολουθεί ένα εφύμνιο. Τα τρία Αντίφωνα που ψάλλονται στην αρχή της θείας Λειτουργίας, είναι από τα πρώτα ψάλματα της Εκκλησίας μας.

Ακάθιστος ύμνος

Κατανυκτικός ύμνος, που ψάλλεται τμηματικά τις Παρασκευές της Μεγάλης Τεσσαρακοστής προς τιμή της Θεοτόκου. Την πέμπτη Παρασκευή ψάλλεται ολόκληρος ο ύμνος. Ονομάστηκε Ακάθιστος, γιατί οι βυζαντινοί τον έψαλλαν όρθιοι όλη τη νύκτα στο ναό της Θεοτόκου των Βλαχερνών, επειδή τους βοήθησε να αποκρούσουν επίθεση των Αράβων το 626 μ. Χ. Πολλοί συγγραφείς διεκδικούν την πατρότητα του ύμνου, μεταξύ των οποίων ο Σέργιος πατριάρχης Κων/λεως, ο Γεώργιος Μητροπολίτης Νικομηδείας, ο Γεώργιος Πισίδης, ο Ρωμανός ο Μελωδός κ. ά. Τη νύκτα αυτή δεν εγράφη ο ύμνος αυτός, όπως πιστεύεται, αλλά μόνο το Κοντάκιο << Τη Υπερμάχω...>>. Ο Ακάθιστος ύμνος αποτελείται από 24 οίκους με αλφαβητική σειρά και τον κανόνα του υμνογράφου Ιωσήφ << Ανοίξω το στόμα μου...>>

Συναξάριον

Από το συν + άγω = σύναξη, συναγωγή, συγκέντρωση. Το βιβλίο που διαβαζόταν σε συνάξεις, συγκεντρώσεις μοναχών, πιστών κ.λ.π.

Μηναία

Εκκλησιαστικά, λειτουργικά βιβλία που περιέχουν τις ιερές ακολουθίες του έτους. Υπάρχουν δώδεκα Μηναία, όσοι δηλ. είναι και οι μήνες και κάθε Μηναίο περιέχει τις ασματικές ακολουθίες των αγίων του μηνός. Περιέχουν επίσης και τυπικές διατάξεις. Στα Μηναία περιέχονται μόνο οι Ακίνητες γιορτές του χρόνου. Λέγονται Μηναία γιατί αναφέρονται στους αγίους κάθε μηνός. 

Ασματικόν

Ονομάζεται έτσι το αργό << Άγιος ο Θεός... >> και ψάλλεται εναλλάξ από τους δύο χορούς στο τέλος της Δοξολογίας. Σύμφωνα με την παράδοση της εκκλησίας μας την Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως και την εορτή της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού τα ασματικά ψάλλονται σε ήχο Τέταρτον, << Άγια >>.

Αλληλούϊα

Το Αλληλούϊα είναι λέξη Εβραϊκή και σημαίνει << αινείτε τον Κύριον >>. Το Αλληλούϊα ψάλλεται προ και μετά του Αποστολικού αναγνώσματος, στο τέλος του Εισοδικού και του Χερουβικού. Ψάλλεται επίσης στο τέλος των Νεκρωσίμων ή Αναστασίμων Ευλογηταρίων, στους όρθρους της Μεγάλης Τεσσαρακοστής και στις παννυχίδες της Μεγάλης Εβδομάδος. Πολλοί ψαλμοί έχουν ως εφύμνιο το Αλληλούϊα.

Αρτοκλασία

Μικρή ακολουθία που ψάλλεται πριν από τα Απόστιχα στον Εσπερινό και μετά την Δοξολογία στον Όρθρο. Η ακολουθία της Αρτοκλασίας ψάλλεται μαζί με τη Λιτή. Στην Αρτοκλασία ευλογούνται οι πέντε άρτοι, σε ανάμνηση των πέντε άρτων που ευλόγησε ο Ιησούς Χριστός << εν τη ερήμω >> ( Ματθ. ΙΔ΄ 15-21 ). Μαζί με τους άρτους ευλογούνται << οίνος και έλεον >> που συμβολίζουν την αρετή της ελεημοσύνης. Η Αρτοκλασία είναι μοναστηριακή ακολουθία και τελείται στις αγρυπνίες στην διάρκεια των οποίων << δίδεται άρτος τοις αδελφοίς >> γιά τον κάματο της νυκτός. Σήμερα η Αρτοκλασία τελείται και στους ενοριακούς ναούς την ημέρα της πανηγύρεως αλλά και σε μεγάλες εορτές. 

Πληρωτικά

Σειρά αιτημάτων που απαγγέλονται από τον ιερέα ή τον διάκονο μετά την Μεγάλη Είσοδο. Τα Πληρωτικά επαναλαμβάνονται και μετά το << Έσται τα ελέη του μεγάλου Θεού >>. Επειδή αρχίζουν με τη φράση << Πληρώσωμεν την δέησιν ημών τω Κυρίω >> ονομάστηκαν πληρωτικά. Εκτός της θείας Λειτουργίας τα Πληρωτικά απαγγέλλονται και στην ακολουθία του Εσπερινού. 

Λαμπαδάριος

Εκκλησιαστικός τίτλος που δινόταν την εποχή του βυζαντίου σ' αυτούς που φρόντιζαν τις λαμπάδες της Εκκλησίας. Αργότερα τον τίτλο αυτόν τον προσέλαβε ο αριστερός Ιεροψάλτης και διατηρείται μέχρι σήμερα. Είναι ο αρχηγός του αριστερού χορού. 

Κατηχούμενοι

Ονομάζεται έτσι η τάξη των Κατηχουμένων, των ανθρώπων εκείνων που η Εκκλησία τους προετοίμαζε γιά το Φώτισμα ή το Βάπτισμα. Στη Λειτουργία των Προηγιασμένων , οι οποίοι παρέμεναν στο ναό μέχρι το τέλος της Εκτενούς Ικεσίας και ύστερα αποχωρούσαν γιά να συνεχιστεί η Λειτουργία των Πιστών. 
Οι Κατηχούμενοι ύστερα από συστηματική κατήχηση βαπτίζονταν σε μεγάλη ηλικία. Η βάπτιση γινόταν σε ειδικά βαπτιστήρια που βρισκόνταν στο προαύλιο του ναού. Βαπτιζόντουσαν κατά ομάδες και σε τακτές ημέρες και γιορτές π.χ. των Θεοφανείων, την επόμενη μέρα του Τιμίου Προδρόμου, το Σάββατο του Λαζάρου, το Μέγα Σάββατο, την Κυριακή του Πάσχα, την Διακαινήσιμο εβδομάδα, την Πεντηκοστή, τη Δευτέρα του αγίου Πνεύματος και τα Χριστούγεννα. Μετά τη βάπτισή τους ντυμένοι όλοι με λευκούς χιτώνες και κρατώντας αναμμένες λαμπάδες ερχόντουσαν στην Εκκλησία. Ήταν η πρώτη θεία Λειτουργία που μπορούσαν να παρακολουθήσουν και να μεταλάβουν των Αχράντων Μυστηρίων, του σώματος και του αίματος  του Σωτήρος Χριστού, ο οποίος και << υπέρ αυτών απέθανε και ανέστη >>. Την ώρα που έμπαιναν στην Εκκλησία όλοι οι πιστοί έψαλλαν τα λόγια του αποστόλου Παύλου << Όσοι εις Χριστόν εβαπτίσθητε, Χριστόν ενεδύσασθε. Αλληλούϊα >>. Γι' αυτό και τις μέρες αυτές αντί του Τρισαγίου ύμνου << Άγιος ο Θεός, Άγιος Ισχυρός, Άγιος Αθάνατος, ελέησον ημάς >> ψάλλεται το <<Όσοι εις Χριστόν εβαπτίσθητε...>> που είναι κατάλοιπο της αρχαίας πράξης της Εκκλησίας, και ανάμνηση της βαπτίσεως των Κατηχουμένων. 

ΠΡΟΣ ΚΟΛΑΣΣΑΕΙΣ ΕΠΙΣΤΟΛΗ

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Δ' 

Οι κύριοι το δίκαιον και την ισότητα τοις δούλοις παρέχεσθε, ειδότες ότι και υμείς έχετε Κύριον εν ουρανοίς.

Στίχ. 2-6. Προτροπαί διά προσευχήν και συνετήν συμπεριφοράν.

2 Τη προσευχή προσκαρτερείτε, γρηγορούντες εν αυτή εν ευχαριστία, 
3 προσευχόμενοι άμα και περί ημών, ίνα ο Θεός ανοίξη ημίν θύραν του λόγου, λαλήσαι το μυστήριον του Χριστού, δι΄ο και δέδεμαι, 
4 ίνα φανερώσω αυτό ως δει με λαλήσαι. 
5 Εν σοφία περιπατείτε προς τους έξω, τον καιρόν εξαγοραζόμενοι. 
6 ο λόγος υμών πάντοτε εν χάριτι, άλατι ηρτυμένος, ειδέναι πως δει υμάς ενί εκάστω αποκρίνεσθαι. 

Στίχ. 1-18. Προσωπικαί πληροφορίαι του Αποστόλου και χαιρετισμοί. 

7 Τα κατ' εμέ πάντα γνωρίσει υμίν Τυχικός ο αγαπητός αδελφός και πιστός διάκονος και σύνδουλος εν Κυρίω, 
8 ον έπεμψα προς υμάς εις αυτό τούτο, ίνα γνω τα περί υμών και παρακαλέση τας καρδίας υμών, 
9 συν Ονησίμω τω πιστώ και αγαπητώ αδελφώ, ος εστιν εξ υμών πάντα υμίν γνωριούσι τα ώδε. 
10 Ασπάζεται υμάς Αρίσταρχος ο συναιχμάλωτός μου, και Μάρκος ο ανεψιός Βαρνάβα, περί ου ελάβετε εντολάς εάν έλθη προς υμάς, δέξασθε αυτόν, 
11 και Ιησούς ο λεγόμενος Ιούστος, οι όντες εκ περιτομής, ούτοι μόνοι συνεργοί εις την βασιλείαν του Θεού, οίτινες εγενήθησάν μοι παρηγορία. 
12 ασπάζεται υμάς Επαφράς ο εξ υμών, δούλος Χριστού, πάντοτε αγωνιζόμενος υπέρ υμών εν ταις προσευχαίς, ίνα στήτε τέλειοι και πεπληρωμένοι εν παντί θελήματι του Θεού 
13 μαρτυρώ γαρ αυτώ ότι έχει ζήλον πολύν υπέρ υμών και των εν Λαοδικεία και των εν Ιεραπόλει. 
14 ασπάζεται υμάς Λουκάς ο ιατρός ο αγαπητός και Δημάς. 
15 ασπάσασθε τους εν Λαοδικεία αδελφούς και Νυμφάν και την κατ' οίκον αυτού εκκλησίαν 
16 και όταν αναγνωσθή παρ' υμίν η επιστολή, ποιήσατε ίνα και εν τη Λαοδικέων εκκλησία αναγνωσθή, και την εκ Λαοδικείας ίνα και υμείς αναγνώτε. 
17 και είπατε Αρχίππω βλέπε την διακονίαν ην παρέλαβες εν Κυρίω, ίνα αυτήν πληροίς. 
18 Ο ασπασμός τη εμή χειρί Παύλου. μνημονεύετέ μου των δεσμών. Η χάρις μεθ' υμών αμήν.

ΠΡΟΣ ΚΟΛΑΣΣΑΕΙΣ ΕΠΙΣΤΟΛΗ

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Γ'

Στίχ. 1-17. Πως πρέπει να ζη ο Χριστιανός την νέαν ζωήν.

Ει ουν συνηγέρθητε τω Χριστώ, τα άνω ζητείτε, ου ο Χριστός εστιν εν δεξιά του Θεού καθήμενος,
2 τα άνω φρονείτε, μη τα επί της γης.
3 απεθάνετε γαρ, και η ζωή υμών κέκρυπται συν τω Χριστώ εν τω Θεώ
4 όταν ο Χριστός φανερωθή, η ζωή ημών, τότε και υμείς συν αυτώ φανερωθήσεσθε εν δόξη.
5 Νεκρώσατε ουν τα μέλη υμών τα επί της γης, πορνείαν, ακαθαρσίαν, πάθος, επιθυμίαν κακήν, και την πλεονεξίαν, ήτις εστίν ειδωλολατρία,
6 δι' α έρχεται η οργή του Θεού επί τους υιούς της απειθείας,
7 εν οις και υμείς περιεπατήσατέ ποτε, ότε εζήτε εν αυτοίς
8 νυνί δε απόθεσθε και υμείς τα πάντα, οργήν, θυμόν, κακίαν, βλασφημίαν, αισχρολογίαν εκ του στόματος υμών
9 μη ψεύδεσθε εις αλλήλους, απεκδυσάμενοι τον παλαιόν άνθρωπον συν ταις πράξεσιν αυτού
10 και ενδυσάμενοι τον νέο τον ανακαινούμενον εις επίγνωσιν κατ' εικόνα του κτίσαντος αυτόν,
11 όπου ουκ ένι Έλλην και Ιουδαίος, περιτομή και ακροβυστία, βάρβαρος, Σκύθης, δούλος, ελεύθερος, αλλά τα πάντα και εν πάσι Χριστός.
12 Ενδύσασθε ουν, ως εκλεκτοί του Θεού άγιοι και ηγαπημένοι, σπλάγχνα οικτιρμού, χρηστότητα, ταπεινοφροσύνην, πραότητα, μακροθυμίαν,
13 ανεχόμενοι αλλήλων και χαριζόμενοι εαυτοίς εάν  τις προς τινα έχη μορφήν καθώς και ο Χριστός εχαρίσατο υμίν, ούτω και υμείς
14 επί πάσι δε τούτοις την αγάπην, ήτις εστί σύνδεσμος της τελειότητος.
15 και η ειρήνη του Θεού βραβευέτω εν ταις καρδίαις υμών, εις ην και εκλήθητε εν ενί σώματι και ευχάριστοι γίνεσθε
16 ο λόγος του Χριστού ενοικείτω εν υμίν πλουσίως, εν πάση σοφία διδάσκοντες και νουθετούντες εαυτούς ψαλμοίς και ύμνοις και ωδαίς πνευματικαίς, εν χάριτι άδοντες εν τη καρδία υμών τω Κυρίω.
17 και παν ό,τι αν ποιήτε εν λόγω ή εν έργω, πάντα εν ονόματι Κυρίου Ιησού, ευχαριστούντες τω Θεώ και πατρί δι' αυτού.

Στίχ. 18-25, δ΄ 1. Τα καθήκοντα των συζύγων,
γονέων και τέκνων, κυρίων και δούλων.

18 Αι γυναίκες υποτάσσεσθε τοις ανδράσιν, ως ανήκεν εν Κυρίω.
19 Οι άνδρες αγαπάτε τας γυναίκας και μη πικραίνεσθε προς αυτάς.
20 Τα τέκνα υπακούετε τοις γονεύσι κατά πάντα τούτο γαρ εστιν ευάρεστον τω Κυρίω.
21 Οι πατέρες μη ερεθίζετε τα τέκνα υμών, ίνα μη αθυμώσιν.
22 Οι δούλοι υπακούετε κατά πάντα τοις κατά σάρκα κυρίοις, μη εν οφθαλμοδουλίαις, ως ανθρωπάρεσκοι, αλλ' εν απλότητι καρδίας, φοβούμενοι τον Θεόν.
23 και παν ό,τι εάν ποιήτε, εκ ψυχής ργάζεσθε, ως τω Κυρίω και ως ανθρώποις,
24 ειδότες ότι από Κυρίου απολήψεσθε την ανταπόδοσιν της κληρονομίας τω γαρ Κυρίω Χριστώ δουλεύετε
25 ο δε αδικών κομιείται ο ηδίκησε, και ουκ έστι προσωποληψία. 

Εξαποστειλάρια

Τροπάρια που ψάλλονται πριν από τους Αίνους και μετά την εκφώνηση που ακολουθεί την Τιμιωτέρα. Το περιεχόμενο τους είναι δογματικό, ιστορικό, εγκωμιαστικό. 
Ονομάστηκαν Εξαποστειλάρια γιατί συνδιάστηκαν με την αποστολή των Αποστόλων στον κόσμο. Κατά μίαν άλλη ερμηνεία, επειδή μία ομάδα απ' αυτά, τα λεγόμενα <<Φωταγωγικά>> αρχίζουν με την φράση <<Εξαπόστειλον το φως Σου...>>.
Εξαποστειλάρια υπάρχουν σε όλους τους εορταζομένους αγίους, ενώ όπου δεν υπάρχουν, ψάλλονται τα Εξαποστειλάρια της ημέρας. Το Εξαποστειλάριο συνοδεύεται πάντα από Θεοτοκίον. 
Τα Εξαποστειλάρια που ψάλλονται τις Κυριακές, ονομάζονται Εωθινά και αναφέρονται στις ένδεκα εμφανίσεις του αναστάντος Χριστού και αντιστοιχούν στα ένδεκα Εωθινά Ευαγγέλια. Τα εωθινά Εξαποστειλάρια συνοδεύονται και αυτά από Θεοτοκία και προτάσσεται σ' αυτά ο στίχος <<Άγιος Κύριος ο Θεός ημών>>. 
Τα Εωθινά Εξαποστειλάρια είναι ποιήματα του γυιού του βασιλέως Λέοντος του Σοφού, <<Κωνσταντίνου του Βασιλέως>>. 
Τα Εξαποστειλάρια αντικατέστησαν τα <<Φωταγωγικά>>, τα οποία σήμερα ψάλλονται τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή στη θέση των Εξαποστειλαρίων.

ΠΡΟΣ ΚΟΛΑΣΣΑΕΙΣ ΕΠΙΣΤΟΛΗ

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Β'

Στίχ. 1-23. Ο Παύλος εφιστά την προσοχήν των Κολασσαέων 
έναντι των ψευδοδιδασκάλων. 

Θέλω γαρ υμάς ειδέναι ηλίκον αγώνα έχω περί υμών και των εν Λαοδικεία και όσοι ουχ εωράκασι το πρόσωπόν μου εν σαρκί, 
2 ίνα παρακληθώσιν αι καρδίαι αυτών, συμβιβασθέντων εν αγάπη και εις πάντα πλούτον της πληροφορίας της συνέσεως, εις επίγνωσιν του μυστηρίου του Θεού και πατρός και του Χριστού, 
3 εν ω εισι πάντες οι θησαυροί της σοφίας και της γνώσεως απόκρυφοι. 
4 Τούτο δε λέγω ίνα μη τις υμάς παραλογίζηται εν πιθανολογία 
5 ει γαρ και τη σαρκί άπειμι, αλλά τω πνεύματι συν υμίν ειμι, χαίρων και βλέπων υμών την τάξιν και το στερέωμα της εις Χριστόν πίστεως υμών. 
6 Ως ουν παρελάβετε τον Χριστόν Ιησούν τον Κύριον, εν αυτώ περιπατείτε, 
7 ερριζωμένοι και εποικοδομούμενοι εν αυτώ και βεβαιούμενοι εν τη πίστει καθώς εδιδάχθητε, περισσεύοντες εν αυτή εν ευχαριστία. 
8 Βλέπετε μη τις υμάς έσται ο συλαγωγών διά της φιλοσοφίας και κενής απάτης, κατά την παράδοσιν των ανθρώπων, κατά τα στοιχεία του κόσμου και ου κατά Χριστόν 
9 ότι εν αυτώ κατοικεί παν το πλήρωμα της θεότητος σωματικώς, 
10 και εστέ εν αυτώ πεπληρωμένοι, ος εστιν η κεφαλή πάσης αρχής και εξουσίας, 
11 εν ω και περιετμήθητε περιτομή αχειροποιήτω εν τη απεκδύσει του σώματος των αμαρτιών της σαρκός, εν τη περιτομή του Χριστού, 
12 συνταφέντες αυτώ εν τω βαπτίσματι, εν ω και συνηγέρθητε διά της πίστεως της ενεργείας του Θεού του εγείραντος αυτόν εκ των νεκρών. 
13 και υμάς, νεκρούς όντας εν τοις παραπτώμασι και τη ακροβυστία της σαρκός υμών, συνεζωοποίησεν υμάς συν αυτώ, χαρισάμενος ημίν πάντα τα παραπτώματα, 
14 εξαλείψας το καθ' ημών χειρόγραφον τοις δόγμασιν ο ην υπεναντίον ημίν, και αυτό ήρεν εκ του μέσου προσηλώσας αυτό τω σταυρώ 
15 απεκδυσάμενος τας αρχάς και τας εξουσίας εδειγμάτισεν εν παρρησία, θριαμβεύσας αυτούς εν αυτώ. 
16 Μη ουν τις υμάς κρινέτω εν βρώσει ή εν πόσει ή εν μέρει εορτής ή νουμηνίας ή σαββάτων, 
17 α εστι σκιά των μελλόντων, το δε σώμα Χριστού. 
18 μηδείς υμάς καταβραβευέτω θέλων εν ταπεινοφροσύνη και θρησκεία των αγγέλων, α μη εώρακεν εμβατεύων, εική φυσιούμενος υπό του νοός της σαρκός αυτού, 
19 και ου κρατών την κεφαλήν, εξ ου παν το σώμα διά των αφών και συνδέσμων επιχορηγούμενον και συμβιβαζόμενον αύξει την αύξησιν του Θεού. 
20 Ει ουν απεθάνετε συν τω Χριστώ από των στοιχείων του κόσμου, τι ως ζώντες εν κόσμω δογματίζεσθε, 
21 μη άψη μηδέ γεύση μηδέ θίγης - 
22 α εστι πάντα εις φθοράν τη αποχρήσει - κατά τα εντάλματα και διδασκαλίας των ανθρώπων; 
23 άτινά εστι λόγον μεν έχοντα σοφίας εν εθελοθρησκία και ταπεινοφροσύνη και αφειδία σώματος, ουκ εν τιμή τινι προς πλησμονήν της σαρκός. 

ΠΡΟΣ ΚΟΛΑΣΣΑΕΙΣ ΕΠΙΣΤΟΛΗ

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Α'

Στίχ. 1-14. Ο Παύλος ευχαριστεί τον Θεόν δια την πίστιν των Κολασσαέων
και προσεύχεται δι' αυτούς.

Παύλος, απόστολος Ιησού Χριστού δια θελήματος Θεού, και Τιμόθεος ο αδελφός,
2 τοις εν Κολασσαίς αγίοις και πιστοίς αδελφοίς εν Χριστώ χάρις υμίν και ειρήνη από Θεού πατρός ημών και Κυρίου Ιησού Χριστού.
3 Ευχαριστούμεν τω Θεώ και πατρί του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού πάντοτε περί υμών προσευχόμενοι,
4 ακούσαντες την πίστιν υμών εν Χριστώ Ιησού και την αγάπην την εις πάντας τους αγίους,
5 δια την ελπίδα την αποκειμένην υμίν εν τοις ουρανοίς, ην προηκούσατε εν τω λόγω της αληθείας του ευαγγελίου
6 του παρόντος εις υμάς, καθώς και εν παντί τω κόσμω, και έστι καρποφορούμενον και αυξανόμενον καθώς και εν υμίν, αφ' ής ημέρας ηκούσατε και επέγνωτε την χάριν του Θεού εν αληθεία,
7 καθώς και εμάθετε από Επαφρά του αγαπητού συνδούλου ημών, ος εστι πιστός υπέρ υμών διάκονος του Χριστού, 
8 ο και δηλώσας ημίν την υμών αγάπην εν Πνεύματι. 
9 Διά τούτο και ημείς, αφ' ής ημέρας ηκούσαμεν, ου παυόμεθα υπέρ υμών προσευχόμενοι και αιτούμενοι ίνα πληρωθήτε την επίγνωσιν του θελήματος αυτού εν πάση σοφία και συνέσει πνευματική, 
10 περιπατήσαι υμάς αξίως του Κυρίου εις πάσαν αρέσκειαν, εν παντί έργω αγαθώ καρποφορούντες και αυξανόμενοι εις την επίγνωσιν του Θεού, 
11 εν πάση δυνάμει δυναμούμενοι κατά το κράτος της δόξης αυτού εις πάσαν υπομονήν και μακροθυμίαν, μετά χαράς 
12 ευχαριστούντες τω Θεώ και πατρί τω ικανώσαντι ημάς εις την μερίδα του κλήρου των αγίων εν τω φωτί, 
13 ος ερρύσατο ημάς εκ της εξουσίας του σκότους και μετέστησεν εις την βασιλείαν του υιού της αγάπης αυτού, 
14 εν ω έχομεν την απολύτρωσιν, την άφεσιν των αμαρτιών 

Στίχ. 15-20. Η ασύγκριτος υπεροχή και το μεγαλείον του Χριστού.

15 ος εστιν εικών του Θεού του αοράτου, πρωτότοκος πάσης κτίσεως, 
16 ότι εν αυτώ εκτίσθη τα πάντα, τα εν τοις ουρανοίς και τα επί της γης, τα ορατά και τα αόρατα, είτε θρόνοι είτε κυριότητες είτε αρχαί είτε εξουσίαι τα πάντα δι' αυτού και εις αυτόν έκτισται 
17 και αυτός εστι προ πάντων, και τα πάντα εν αυτώ συνέστηκε, 
18 και αυτός εστιν η κεφαλή του σώματος, της εκκλησίας ος εστιν αρχή, πρωτότοκος εκ των νεκρών, ίνα γένηται εν πάσιν αυτός πρωτεύων, 
19 ότι εν αυτώ ευδόκησε παν το πλήρωμα κατοικήσαι 
20 και δι' αυτού αποκαταλλάξαι τα πάντα εις αυτόν, ειρηνοποιήσας διά του αίματος του σταυρού αυτού, δι' αυτού είτε τα επί της γης είτε τα εν τοις ουρανοίς.

Στίχ. 21-29. Η θεία βουλή της απολυτρώσεως και οι Κολασσαείς. 

21 και υμάς ποτε όντας απηλλοτριωμένους και εχθρούς τη διανοία εν τοις έργοις τοις πονηροίς, 
22 νυνί δε αποκατήλλαξεν εν τω σώματι της σαρκός αυτού διά του θανάτου, παραστήσαι υμάς αγίους και αμώμους και ανεγκλήτους κατενώπιον αυτού, 
23 ει γε επιμένετε τη πίστει τεθεμελιωμένοι και εδραίοι και μη μετακινούμενοι από της ελπίδος του ευαγγελίου ου ηκούσατε, του κηρυχθέντος εν πάση τη κτίσει τη υπό τον ουρανόν, ου εγενόμην εγώ Παύλος διάκονος. 
24 Νυν χαίρω εν τοις παθήμασί μου υπέρ υμών και ανταναπληρώ τα υστερήματα των θλίψεων του Χριστού εν τη σαρκί μου υπέρ του σώματος αυτού, ο εστιν η εκκλησία, 
25 ης εγενόμην εγώ διάκονος κατά την οικονομίαν του Θεού την δοθείσαν μοι εις υμάς, πληρώσαι τον λόγον του Θεού, 
26 το μυστήριον το αποκεκρυμμένον από των αιώνων και από των γενεών, νυνί δε εφανερώθη τοις αγίοις αυτού, 
27 οις ηθέλησεν ο Θεός γνωρίσαι τις ο πλούτος της δόξης του μυστηρίου τούτου εν τοις έθνεσιν, ος εστι Χριστός εν υμίν, η ελπίς της δόξης 
28 ον ημείς καταγγέλλομεν νουθετούντες πάντα άνθρωπον και διδάσκοντες πάντα άνθρωπον εν πάση σοφία, ίνα παραστήσωμεν πάντα άνθρωπον τέλειον εν  Χριστώ Ιησού 
29 εις ο και κοπιώ αγωνιζόμενος κατά την ενέργειαν αυτού την ενεργουμένην εν εμοί εν δυνάμει. 

Προκείμενον

Σύντομος ύμνος που ψάλλεται στην ακολουθία του Εσπερινού μετά την Είσοδο και το <<Φως ιλαρόν>>. Το Προκείμενο επαναλαμβάνεται τρείς φορές στις δύο τελευταίες προηγείται ψαλμικός στίχος. Υπάρχουν τα απλά Προκείμενα, τα οποία ψάλλονται κάθε μέρα στον Εσπερινό ( κάθε μέρα ψάλλεται κι' άλλο ) και στα Μεγάλα, που ψάλλονται μόνο τις Κυριακές της Μεγάλης Τεσσαρακοστής ( Κατανυκτικοί Εσπερινοί ). Επίσης Μέγα Προκείμενο ψάλλεται την Κυριακή του Πάσχα, την ημέρα των Χριστουγέννων, των Θεοφανείων κ. ά.
Προκείμενο ψάλλεται ή διαβάζεται προ του Ευαγγελίου του Όρθρου, προ των Αποστολικών Αναγνωσμάτων στη Θεία Λειτουργία, προ του Ευαγγελίου των Παρακλητικών Κανόνων, προ των Αναγνωσμάτων της Παλαιάς Διαθήκης, στον Όρθρο και τον Εσπερινό της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, και σε άλλες ιερές ακολουθίες. 
Το Προκείμενο είναι ένας ψαλμικός στίχος ο οποίος ψάλλεται και συνοδεύεται από άλλους δύο ψαλμικούς στίχους πριν τα Αναγνώσματα.