Μικρή ακολουθία που ψάλλεται πριν από τα Απόστιχα στον Εσπερινό και μετά την Δοξολογία στον Όρθρο. Η ακολουθία της Αρτοκλασίας ψάλλεται μαζί με τη Λιτή. Στην Αρτοκλασία ευλογούνται οι πέντε άρτοι, σε ανάμνηση των πέντε άρτων που ευλόγησε ο Ιησούς Χριστός << εν τη ερήμω >> ( Ματθ. ΙΔ΄ 15-21 ). Μαζί με τους άρτους ευλογούνται << οίνος και έλεον >> που συμβολίζουν την αρετή της ελεημοσύνης. Η Αρτοκλασία είναι μοναστηριακή ακολουθία και τελείται στις αγρυπνίες στην διάρκεια των οποίων << δίδεται άρτος τοις αδελφοίς >> γιά τον κάματο της νυκτός. Σήμερα η Αρτοκλασία τελείται και στους ενοριακούς ναούς την ημέρα της πανηγύρεως αλλά και σε μεγάλες εορτές.
Σάββατο 21 Δεκεμβρίου 2013
Πληρωτικά
Σειρά αιτημάτων που απαγγέλονται από τον ιερέα ή τον διάκονο μετά την Μεγάλη Είσοδο. Τα Πληρωτικά επαναλαμβάνονται και μετά το << Έσται τα ελέη του μεγάλου Θεού >>. Επειδή αρχίζουν με τη φράση << Πληρώσωμεν την δέησιν ημών τω Κυρίω >> ονομάστηκαν πληρωτικά. Εκτός της θείας Λειτουργίας τα Πληρωτικά απαγγέλλονται και στην ακολουθία του Εσπερινού.
Λαμπαδάριος
Εκκλησιαστικός τίτλος που δινόταν την εποχή του βυζαντίου σ' αυτούς που φρόντιζαν τις λαμπάδες της Εκκλησίας. Αργότερα τον τίτλο αυτόν τον προσέλαβε ο αριστερός Ιεροψάλτης και διατηρείται μέχρι σήμερα. Είναι ο αρχηγός του αριστερού χορού.
Δευτέρα 16 Δεκεμβρίου 2013
Κατηχούμενοι
Ονομάζεται έτσι η τάξη των Κατηχουμένων, των ανθρώπων εκείνων που η Εκκλησία τους προετοίμαζε γιά το Φώτισμα ή το Βάπτισμα. Στη Λειτουργία των Προηγιασμένων , οι οποίοι παρέμεναν στο ναό μέχρι το τέλος της Εκτενούς Ικεσίας και ύστερα αποχωρούσαν γιά να συνεχιστεί η Λειτουργία των Πιστών.
Οι Κατηχούμενοι ύστερα από συστηματική κατήχηση βαπτίζονταν σε μεγάλη ηλικία. Η βάπτιση γινόταν σε ειδικά βαπτιστήρια που βρισκόνταν στο προαύλιο του ναού. Βαπτιζόντουσαν κατά ομάδες και σε τακτές ημέρες και γιορτές π.χ. των Θεοφανείων, την επόμενη μέρα του Τιμίου Προδρόμου, το Σάββατο του Λαζάρου, το Μέγα Σάββατο, την Κυριακή του Πάσχα, την Διακαινήσιμο εβδομάδα, την Πεντηκοστή, τη Δευτέρα του αγίου Πνεύματος και τα Χριστούγεννα. Μετά τη βάπτισή τους ντυμένοι όλοι με λευκούς χιτώνες και κρατώντας αναμμένες λαμπάδες ερχόντουσαν στην Εκκλησία. Ήταν η πρώτη θεία Λειτουργία που μπορούσαν να παρακολουθήσουν και να μεταλάβουν των Αχράντων Μυστηρίων, του σώματος και του αίματος του Σωτήρος Χριστού, ο οποίος και << υπέρ αυτών απέθανε και ανέστη >>. Την ώρα που έμπαιναν στην Εκκλησία όλοι οι πιστοί έψαλλαν τα λόγια του αποστόλου Παύλου << Όσοι εις Χριστόν εβαπτίσθητε, Χριστόν ενεδύσασθε. Αλληλούϊα >>. Γι' αυτό και τις μέρες αυτές αντί του Τρισαγίου ύμνου << Άγιος ο Θεός, Άγιος Ισχυρός, Άγιος Αθάνατος, ελέησον ημάς >> ψάλλεται το <<Όσοι εις Χριστόν εβαπτίσθητε...>> που είναι κατάλοιπο της αρχαίας πράξης της Εκκλησίας, και ανάμνηση της βαπτίσεως των Κατηχουμένων.
Οι Κατηχούμενοι ύστερα από συστηματική κατήχηση βαπτίζονταν σε μεγάλη ηλικία. Η βάπτιση γινόταν σε ειδικά βαπτιστήρια που βρισκόνταν στο προαύλιο του ναού. Βαπτιζόντουσαν κατά ομάδες και σε τακτές ημέρες και γιορτές π.χ. των Θεοφανείων, την επόμενη μέρα του Τιμίου Προδρόμου, το Σάββατο του Λαζάρου, το Μέγα Σάββατο, την Κυριακή του Πάσχα, την Διακαινήσιμο εβδομάδα, την Πεντηκοστή, τη Δευτέρα του αγίου Πνεύματος και τα Χριστούγεννα. Μετά τη βάπτισή τους ντυμένοι όλοι με λευκούς χιτώνες και κρατώντας αναμμένες λαμπάδες ερχόντουσαν στην Εκκλησία. Ήταν η πρώτη θεία Λειτουργία που μπορούσαν να παρακολουθήσουν και να μεταλάβουν των Αχράντων Μυστηρίων, του σώματος και του αίματος του Σωτήρος Χριστού, ο οποίος και << υπέρ αυτών απέθανε και ανέστη >>. Την ώρα που έμπαιναν στην Εκκλησία όλοι οι πιστοί έψαλλαν τα λόγια του αποστόλου Παύλου << Όσοι εις Χριστόν εβαπτίσθητε, Χριστόν ενεδύσασθε. Αλληλούϊα >>. Γι' αυτό και τις μέρες αυτές αντί του Τρισαγίου ύμνου << Άγιος ο Θεός, Άγιος Ισχυρός, Άγιος Αθάνατος, ελέησον ημάς >> ψάλλεται το <<Όσοι εις Χριστόν εβαπτίσθητε...>> που είναι κατάλοιπο της αρχαίας πράξης της Εκκλησίας, και ανάμνηση της βαπτίσεως των Κατηχουμένων.
Κυριακή 15 Δεκεμβρίου 2013
ΠΡΟΣ ΚΟΛΑΣΣΑΕΙΣ ΕΠΙΣΤΟΛΗ
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Δ'
Οι κύριοι το δίκαιον και την ισότητα τοις δούλοις παρέχεσθε, ειδότες ότι και υμείς έχετε Κύριον εν ουρανοίς.
Στίχ. 2-6. Προτροπαί διά προσευχήν και συνετήν συμπεριφοράν.
2 Τη προσευχή προσκαρτερείτε, γρηγορούντες εν αυτή εν ευχαριστία,
3 προσευχόμενοι άμα και περί ημών, ίνα ο Θεός ανοίξη ημίν θύραν του λόγου, λαλήσαι το μυστήριον του Χριστού, δι΄ο και δέδεμαι,
4 ίνα φανερώσω αυτό ως δει με λαλήσαι.
5 Εν σοφία περιπατείτε προς τους έξω, τον καιρόν εξαγοραζόμενοι.
6 ο λόγος υμών πάντοτε εν χάριτι, άλατι ηρτυμένος, ειδέναι πως δει υμάς ενί εκάστω αποκρίνεσθαι.
Στίχ. 1-18. Προσωπικαί πληροφορίαι του Αποστόλου και χαιρετισμοί.
7 Τα κατ' εμέ πάντα γνωρίσει υμίν Τυχικός ο αγαπητός αδελφός και πιστός διάκονος και σύνδουλος εν Κυρίω,
8 ον έπεμψα προς υμάς εις αυτό τούτο, ίνα γνω τα περί υμών και παρακαλέση τας καρδίας υμών,
9 συν Ονησίμω τω πιστώ και αγαπητώ αδελφώ, ος εστιν εξ υμών πάντα υμίν γνωριούσι τα ώδε.
10 Ασπάζεται υμάς Αρίσταρχος ο συναιχμάλωτός μου, και Μάρκος ο ανεψιός Βαρνάβα, περί ου ελάβετε εντολάς εάν έλθη προς υμάς, δέξασθε αυτόν,
11 και Ιησούς ο λεγόμενος Ιούστος, οι όντες εκ περιτομής, ούτοι μόνοι συνεργοί εις την βασιλείαν του Θεού, οίτινες εγενήθησάν μοι παρηγορία.
12 ασπάζεται υμάς Επαφράς ο εξ υμών, δούλος Χριστού, πάντοτε αγωνιζόμενος υπέρ υμών εν ταις προσευχαίς, ίνα στήτε τέλειοι και πεπληρωμένοι εν παντί θελήματι του Θεού
13 μαρτυρώ γαρ αυτώ ότι έχει ζήλον πολύν υπέρ υμών και των εν Λαοδικεία και των εν Ιεραπόλει.
14 ασπάζεται υμάς Λουκάς ο ιατρός ο αγαπητός και Δημάς.
15 ασπάσασθε τους εν Λαοδικεία αδελφούς και Νυμφάν και την κατ' οίκον αυτού εκκλησίαν
16 και όταν αναγνωσθή παρ' υμίν η επιστολή, ποιήσατε ίνα και εν τη Λαοδικέων εκκλησία αναγνωσθή, και την εκ Λαοδικείας ίνα και υμείς αναγνώτε.
17 και είπατε Αρχίππω βλέπε την διακονίαν ην παρέλαβες εν Κυρίω, ίνα αυτήν πληροίς.
18 Ο ασπασμός τη εμή χειρί Παύλου. μνημονεύετέ μου των δεσμών. Η χάρις μεθ' υμών αμήν.
Οι κύριοι το δίκαιον και την ισότητα τοις δούλοις παρέχεσθε, ειδότες ότι και υμείς έχετε Κύριον εν ουρανοίς.
Στίχ. 2-6. Προτροπαί διά προσευχήν και συνετήν συμπεριφοράν.
2 Τη προσευχή προσκαρτερείτε, γρηγορούντες εν αυτή εν ευχαριστία,
3 προσευχόμενοι άμα και περί ημών, ίνα ο Θεός ανοίξη ημίν θύραν του λόγου, λαλήσαι το μυστήριον του Χριστού, δι΄ο και δέδεμαι,
4 ίνα φανερώσω αυτό ως δει με λαλήσαι.
5 Εν σοφία περιπατείτε προς τους έξω, τον καιρόν εξαγοραζόμενοι.
6 ο λόγος υμών πάντοτε εν χάριτι, άλατι ηρτυμένος, ειδέναι πως δει υμάς ενί εκάστω αποκρίνεσθαι.
Στίχ. 1-18. Προσωπικαί πληροφορίαι του Αποστόλου και χαιρετισμοί.
7 Τα κατ' εμέ πάντα γνωρίσει υμίν Τυχικός ο αγαπητός αδελφός και πιστός διάκονος και σύνδουλος εν Κυρίω,
8 ον έπεμψα προς υμάς εις αυτό τούτο, ίνα γνω τα περί υμών και παρακαλέση τας καρδίας υμών,
9 συν Ονησίμω τω πιστώ και αγαπητώ αδελφώ, ος εστιν εξ υμών πάντα υμίν γνωριούσι τα ώδε.
10 Ασπάζεται υμάς Αρίσταρχος ο συναιχμάλωτός μου, και Μάρκος ο ανεψιός Βαρνάβα, περί ου ελάβετε εντολάς εάν έλθη προς υμάς, δέξασθε αυτόν,
11 και Ιησούς ο λεγόμενος Ιούστος, οι όντες εκ περιτομής, ούτοι μόνοι συνεργοί εις την βασιλείαν του Θεού, οίτινες εγενήθησάν μοι παρηγορία.
12 ασπάζεται υμάς Επαφράς ο εξ υμών, δούλος Χριστού, πάντοτε αγωνιζόμενος υπέρ υμών εν ταις προσευχαίς, ίνα στήτε τέλειοι και πεπληρωμένοι εν παντί θελήματι του Θεού
13 μαρτυρώ γαρ αυτώ ότι έχει ζήλον πολύν υπέρ υμών και των εν Λαοδικεία και των εν Ιεραπόλει.
14 ασπάζεται υμάς Λουκάς ο ιατρός ο αγαπητός και Δημάς.
15 ασπάσασθε τους εν Λαοδικεία αδελφούς και Νυμφάν και την κατ' οίκον αυτού εκκλησίαν
16 και όταν αναγνωσθή παρ' υμίν η επιστολή, ποιήσατε ίνα και εν τη Λαοδικέων εκκλησία αναγνωσθή, και την εκ Λαοδικείας ίνα και υμείς αναγνώτε.
17 και είπατε Αρχίππω βλέπε την διακονίαν ην παρέλαβες εν Κυρίω, ίνα αυτήν πληροίς.
18 Ο ασπασμός τη εμή χειρί Παύλου. μνημονεύετέ μου των δεσμών. Η χάρις μεθ' υμών αμήν.
Εγγραφή σε:
Σχόλια (Atom)