Σάββατο 21 Δεκεμβρίου 2013

Ασματικόν

Ονομάζεται έτσι το αργό << Άγιος ο Θεός... >> και ψάλλεται εναλλάξ από τους δύο χορούς στο τέλος της Δοξολογίας. Σύμφωνα με την παράδοση της εκκλησίας μας την Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως και την εορτή της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού τα ασματικά ψάλλονται σε ήχο Τέταρτον, << Άγια >>.

Αλληλούϊα

Το Αλληλούϊα είναι λέξη Εβραϊκή και σημαίνει << αινείτε τον Κύριον >>. Το Αλληλούϊα ψάλλεται προ και μετά του Αποστολικού αναγνώσματος, στο τέλος του Εισοδικού και του Χερουβικού. Ψάλλεται επίσης στο τέλος των Νεκρωσίμων ή Αναστασίμων Ευλογηταρίων, στους όρθρους της Μεγάλης Τεσσαρακοστής και στις παννυχίδες της Μεγάλης Εβδομάδος. Πολλοί ψαλμοί έχουν ως εφύμνιο το Αλληλούϊα.

Αρτοκλασία

Μικρή ακολουθία που ψάλλεται πριν από τα Απόστιχα στον Εσπερινό και μετά την Δοξολογία στον Όρθρο. Η ακολουθία της Αρτοκλασίας ψάλλεται μαζί με τη Λιτή. Στην Αρτοκλασία ευλογούνται οι πέντε άρτοι, σε ανάμνηση των πέντε άρτων που ευλόγησε ο Ιησούς Χριστός << εν τη ερήμω >> ( Ματθ. ΙΔ΄ 15-21 ). Μαζί με τους άρτους ευλογούνται << οίνος και έλεον >> που συμβολίζουν την αρετή της ελεημοσύνης. Η Αρτοκλασία είναι μοναστηριακή ακολουθία και τελείται στις αγρυπνίες στην διάρκεια των οποίων << δίδεται άρτος τοις αδελφοίς >> γιά τον κάματο της νυκτός. Σήμερα η Αρτοκλασία τελείται και στους ενοριακούς ναούς την ημέρα της πανηγύρεως αλλά και σε μεγάλες εορτές. 

Πληρωτικά

Σειρά αιτημάτων που απαγγέλονται από τον ιερέα ή τον διάκονο μετά την Μεγάλη Είσοδο. Τα Πληρωτικά επαναλαμβάνονται και μετά το << Έσται τα ελέη του μεγάλου Θεού >>. Επειδή αρχίζουν με τη φράση << Πληρώσωμεν την δέησιν ημών τω Κυρίω >> ονομάστηκαν πληρωτικά. Εκτός της θείας Λειτουργίας τα Πληρωτικά απαγγέλλονται και στην ακολουθία του Εσπερινού. 

Λαμπαδάριος

Εκκλησιαστικός τίτλος που δινόταν την εποχή του βυζαντίου σ' αυτούς που φρόντιζαν τις λαμπάδες της Εκκλησίας. Αργότερα τον τίτλο αυτόν τον προσέλαβε ο αριστερός Ιεροψάλτης και διατηρείται μέχρι σήμερα. Είναι ο αρχηγός του αριστερού χορού.