Παρασκευή 2 Μαΐου 2014

Μικρά Συναπτή

Είναι η συχνή προτροπή << Έτι και έτι εν Ειρήνη του Κυρίου δεηθώμεν >> του λειτουργού ιερέως ή διακόνου, που προσκαλεί τους πιστούς να προσευχηθούν στο Θεό εντονότερα και εκτενέστερα και να ζητήσουν την πρεσβεία των αγίων και της Θεοτόκου. Η Μικρά Συναπτή παρεμβάλλεται μεταξύ των Αντιφώνων στη θεία Λειτουργία. Στον Εσπερινό λέγεται μετά το Κάθισμα του ψαλτηρίου ( σήμερα παραλείπεται ), στον Όρθρο μετά τη συμπλήρωση της α' Στιχολογίας, μετά τα Αναστάσιμα Ευλογητάρια ( μόνο τις Κυριακές ), μετά την Γ' ωδή και μετά την ΣΤ' ωδή. Η Μικρά Συναπτή λέγεται και στις τρεις στάσεις των Εγκωμίων στον Όρθρο του Μεγάλου Σαββάτου. 

Πέμπτη 1 Μαΐου 2014

Ψαλμός - ψαλμοί

Οι ψαλμοί είναι τα ιερά άσματα που πήρε η Εκκλησία μας από την παλαιά Διαθήκη. Είναι οι ψαλμοί του Δαυΐδ που περιέχονται στο ψαλτήριο και ψάλλονται ή διαβάζονται σε όλες σχεδόν τις ακολουθίες. Οι ψαλμοί απετέλεσαν την πηγή της Υμνολογίας μας. Οι ψαλμοί είναι 151 και τους περισσότερους έχει γράψει ο προφητάναξ Δαυΐδ. Ο 151ος ψαλμός ευρίσκεται εκτός της σειράς αρίθμησης. 

Επιτάφιος Θρήνος

Είναι τα Εγκώμια που ψάλλονται σε τρεις στάσεις στον Όρθρο του Μεγάλου Σαββάτου. Είναι ο θρήνος της Θεοτόκου γιά την << Σφαγήν την άδικον >> του Ιησού Χριστού. Είναι το μοιρολόϊ της Παρθένου. Τα Εγκώμια εκδίδονται σε αυτοτελή τευχίδια με τον συναισθηματικά φορτισμένο τίτλο << Επιτάφιος Θρήνος >>.

Επιφωνήματα

Λέξεις ή μικρές φράσεις δοξολογικού χαρακτήρα που ψάλλονται τη διάρκεια της θείας Λειτουργίας και άλλων Ιερών ακολουθιών. Το περισσότερο γνωστό επιφώνημα είναι το Αλληλούϊα, που ψάλλεται στο τέλος του χερουβικού ύμνου και του Κοινωνικού. 

Παρασκευή 25 Απριλίου 2014

Φωταγωγικά

Σύντομοι, ικετευτικοί ύμνοι που παλαιότερα εψάλλοντο στον Όρθρο ότι άρχιζε να φαίνεται το φως της ημέρας. Σύμφωνα με άλλη ερμηνεία, ονομάστηκαν Φωταγωγικά, γιατί όλοι αυτοί οι ύμνοι περιέχουν τη λέξη << Φως >> π.χ. << Ο το φως ανατέλλων, Κύριε...>>, << Εξαπόστειλον το φως Σου Χριστέ ο Θεός...>> κ.λ.π. Φωταγωγικά υπάρχουν και στους οκτώ ήχους. Επαναλαμβάνονται τρεις φορές και σήμερα ψάλλονται κατά την περίοδον της Μεγάλης Τεσσαρακοστής.