ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΥ

Σήμερον έπνευσαν αύραι χαράς παγκοσμίου προάγγελοι. Ευφραινέσθω ο ουρανός άνωθεν και αγαλλιάσθω η γη, σαλευθήτω η του κόσμου θάλασσα εν αυτή γαρ κόχλος γεννάται, ήτις ουρανόθεν εκ της αστραπής της θεότητος εν γαστρί έξει και τέξεται υιόν τον πολυτίμητον μαργαρίτην Χριστόν εξ ης ο βασιλεύς της δόξης την της σαρκός πορφύραν περιβαλλόμενος, τοις αιχμαλώτοις επιδημήσας κηρύξει άφεσιν. Σκιρτάτω η φύσις η γαρ αμνάς τίκτεται, εξ ης ο ποιμήν περιβαλείται το πρόβατον και τους χιτώνας διαρρήξει της πάλαι νεκρώσεως. Χορευέτω η παρθενία, ότι ετέχθη κατά τον Ησαΐαν παρθένος, ήτις εν γαστρί έξει και τέξεται υιόν και καλέσουσι το όνομα αυτού Εμμανουήλ τουτέστι Μεθ' ημών ο Θεός. Μεθ' ημών ο Θεός, γνώτε, Νεστόριοι, και ηττάσθε, ότι μεθ' ημών ο Θεός. Ουκ άγγελος, ου πρέσβυς, αλλ' αυτός ο Κύριος ήξει και σώσει ημάς. 

Σήμερα φύσηξαν χαράς πνοές, προμηνύματα της Χαράς όλου του κόσμου. Ας χαμογελάη πάνω ο ουρανός, κι ας πηδάη απ΄τη χαρά της κάτω η γη, ας πάλλεται η θάλασσα του κόσμου. Μέσα της γεννιέται το στρείδι, που με την αστραπή του Θεού απ' τα ουράνια θα συλλάβη στα σπλάχνα του, και θα γεννήση το πολύτιμο μαργαριτάρι, τον Χριστό. Απ' αυτό το στρείδι θα βγη ο <<δοξασμένος βασιλιάς>>, ντυμένος την πορφύρα της σάρκας, που αφού επισκεφθή τους αιχμαλώτους θα διακηρύξη την απελευθέρωσή τους. Ας πηδάη απ' τη χαρά της η φύση γεννιέται η προβατίνα, που απ' αυτήν ο τσοπάνης θα ντύση το πρόβατο, και θα ξεσχίση το ρούχο της παλιάς θανατικής καταδίκης μας. Ας χορεύουν οι παρθένες, αφού γεννήθηκε όπως είπε ο Ησαΐας παρθένος, που θα <<συλλάβη στην κοιλιά της και θα γεννήση γιό, που θα του δώσουν το όνομα Εμμανουήλ>>, που σημαίνει <<ο Θεός είναι μαζί μας>>. <<Ο Θεός είναι μαζί μας>>, μάθετέ το καλά Νεστόριοι κι' αναγνωρίστε τον χαμό σας. <<Είν' ο Θεός μαζί μας>>! Όχι άγγελος, όχι απεσταλμένος, αλλά ο ίδιος ο Κύριος θάρθη και θα μας σώση.

ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΚΑΙ ΜΗΤΡΟΣ ΤΩΝ ΑΡΕΤΩΝ ΜΑΚΑΡΙΑΣ ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ

Προσευχή είναι, κατά μεν την ουσίαν της, μυστική ένωσις ανθρώπου και Θεού. Κατά δε την ενέργειάν της, στήριγμα του κόσμου. Είναι συμφιλίωσις με τον Θεόν, μητέρα των δακρύων, τα οποία πάλιν γεννούν την προσευχήν. Η προσευχή συμφιλιώνει τον αμαρτωλόν με τον Θεόν, γίνεται γέφυρα να περάση κανείς τους πειρασμούς, είναι εμπόδιον των θλίψεων και σταματά τους πειρασμούς. Η προσευχή είναι το αδιάλειπτον έργον των Αγγέλων, η τροφή των Ασωμάτων δυνάμεων, είναι η μέλλουσα ευφροσύνη. Η προσευχή είναι εργασία χωρίς τέλος, πηγή θείων χαρισμάτων και αρετών, είναι αφανής ωφέλεια της ψυχής, τροφή της ψυχής, φωτισμός του νου. Η προσευχή αναιρεί την απόγνωσιν, φανερώνει ελπίδα, σταματά την λύπην, είναι πλούτος των Μοναχών, θησαυρός των Ησυχαστών, ελαττώνει τον θυμόν. Η προσευχή είναι ο καθρέπτης της ψυχικής προόδου, φανέρωμα της αρετής, τεκμήριον της καταστάσεως της ψυχής. Η προσευχή αποκαλύπτει τα μέλλοντα και επισημαίνει την μέλλουσαν δόξαν. Προσευχή είναι, δι' εκείνον που πραγματικά προσεύχεται, δικαστήριον, όπου κρίνεται ενώπιον του Κυρίου, βήμα προ του μέλλοντος βήματος όπου θα κριθούν οι άνθρωποι.

β΄. Ας ακούσωμεν την ιεράν αυτήν βασίλισσαν των αρετών, η οποία μας καλεί με δυνατήν φωνήν. <<Δεύτε προς με πάντες οι κοπιώντες και πεφορτισμένοι, καγώ αναπαύσω υμάς. Άρατε τον ζυγόν μου εφ' υμάς και ευρήσετε ανάπαυσιν ταις ψυχαίς υμών>> και ίασιν εις τας πληγάς σας. Διότι ο ζυγός μου είναι χρηστός και θεραπεύει μεγάλας αμαρτίας. 

γ΄. όσοι πορευόμεθα να παρασταθώμεν και να συνομιλήσωμεν με τον βασιλέα - Θεόν, πρέπει προηγουμένως να ετοιμασθώμεν, μήπως μας ίδη από μακρυά να μη έχωμεν όπλα και ανάλογον στολήν, και διατάξη τους αγγέλους του να μας δέσουν, να μας απομακρύνουν από το πρόσωπόν του και να μας επιστρέψουν με αισχύνην τας σεήσεις μας. 

δ΄. Μεταβαίνων να προσευχηθής πρέπει ο χιτών της ψυχής σου να είναι όλος υφασμένος με το νήμα της αμνησικακίας, άλλως δεν πρόκειται να ωφεληθής καθόλου από την προσευχήν. Όλη η δέησίς σου να έχη απλότητα λόγων. Διότι με ένα <<ελέησόν με>>, ο Τελώνης και ο Άσωτος εξιλέωσαν τον Θεόν. 

ε΄. Η μεν στάσις εις την προσευχήν είναι μια δι' όλους τους προσευχομένους, αλλά αι διαθέσεις είναι διάφοροι. Άλλοι προσεύχονται ως προς φίλον και Κύριον, χάριν άλλων και όχι δια τον εαυτόν των προσφέρουν ικεσίαν και δοξολογίαν. Άλλοι ζητούν περισσοτέρας αρετάς και οικειότητα με τον Θεόν και πλείονα δόξαν εν ουρανοίς προς δόξαν του Θεού. Άλλοι ζητούν να απαλλαγούν από τον πόλεμον του διαβόλου. Τινές παρακαλούν δια κάποιο χάρισμα πνευματικόν, άλλοι πάλιν ζητούν να απαλλαγούν τελείως από τας οφειλάς εκ των αμαρτιών των. άλλοι παρακαλούν να ελευθερωθούν από την κόλασιν και άλλοι να συγχωρηθούν τα μεγάλα αμαρτήματά των. 

ς΄. Εις την σειράν των θεμάτων της δεήσεώς μας, πρέπει να προτάξωμεν την ειλικρινή ευχαριστίαν προς τον Θεόν δια τας ευεργεσίας του. Ύστερα να ομολογήσωμεν τας αμαρτίας και τας ατελείας μας με βαθείαν συναίσθησιν και συντριβήν ψυχής και εν συνεχεία να είπωμεν εις τον Παμβασιλέα - Θεόν το συγκεκριμμένον αίτημά μας. Αυτή η τάξις της προσευχής είναι αρίστη, την οποίαν άλλωστε απεκάλυψεν Άγγελος Κυρίου εις αδελφόν. 

ζ΄. Εάν παρέστης ποτέ ενώπιον δικαστού ως ένοχος, δεν θα χρειασθή άλλο υπόδειγμα ήθους εις την προσευχήν σου. Εάν δεν συνέβη αυτό σε σένα, ούτε άλλον ένοχον είδες ενώπιον δικαστού, τουλάχιστον να διδαχθής από τας παρακλήσεις των ασθενών, προ τους ιατρούς, όταν πρόκειται να υποστούν πολυώδυνον ακρωτηριασμόν. 

η΄. Μη αναζητής σπουδαίους λόγους στην προσευχήν σου, διότι πολλάκις παιδικά ψελλίσματα, απλά και χωρίς ποικιλίαν, ευηρέστησαν τον Πατέρα αυτών, τον εν ουρανοίς. 

θ΄. Μη επιχειρής να πολυλογής, δια να μη σκορπισθή ο νους σου, κατά την προσευχήν σου, δια της αναζητήσεως λόγων. Ένας λόγος του Τελώνου εξιλέωσε τον Θεόν. Και ένας λόγος μετά πίστεως έσωσε τον ληστήν. Η πολυλογία εις την προσευχήν πολλάκις εφαντασίωσε και εσκόρπισε τον νουν, ενώ η μονολογία έχει την ιδιότητα να συνάγη τον νουν. 

ι΄. Όταν ηδύνεται η ψυχή ή κατανύσσεται από μίαν ωρισμένην έννοιαν στην προσευχήν, παράμενε εις αυτήν. Διότι τότε ο φύλαξ ημών Άγγελος συμπροσεύχεται μαζή μας.
ια΄. Μη έχε πολλήν οικειότητα κατά την προσευχήν σου με τον Θεόν, έστω και αν έχης καθαρότητα και δεν σε ελέγχει η συνείδησις σε τίποτε. Να προσέρχεσαι στην προσευχήν μάλλον με ταπεινοφροσύνην πολλήν και έτσι θα αποκτήσης μεγαλυτέραν οικειότητα.
ιβ΄. Να προσεύχεσαι υπέρ της αφέσεως των αμαρτιών σου, έστω και αν έχης ανέβει όλην την κλίμακα των αρετών, έχων ως υπόδειγμα τον Παύλον, όστις, ομιλών περί αμαρτωλών, έλεγεν, <<ων πρώτος ειμι εγώ>>. (Τιμ. Α΄ α΄, 15).
ιγ΄. Το έλαιον και το άλας καρυκεύουν τα φαγητά. Η σωφροσύνη δε και τα δάκρυα πτερώνουν την προσευχήν.
ιδ΄. Εάν ενδυθής εις τέλειον βαθμόν την αοργησίαν και την πραότητα, δεν θα κοπιάσης να ελευθερώσης τον νουν σου από την αιχμαλωσίαν, που προκαλεί η ενέργεια των παθών.
ιε΄. Έως τότε που δεν κατέχομεν ακόμη αληθή προσευχήν, ομοιάζομεν με τους γυμνάζοντας τα νήπια να βαδίζουν τα πρώτα βήματα. Δηλαδή, όταν ο νους πέφτει από την αδυναμίαν του, τότε ημείς να τον υψώνωμεν έως ότου αποκτήσει σταθερότητα εις την προσευχήν.
ις΄. Αγωνίζου να περιορίζης τον νουν σου, την νόησίν σου, μόνον εις τα λόγια της προσευχής. Και αν από την νηπιότητα της ψυχής δεν στέκεται ο νους στο ύψος της προσευχής, πάλιν φρόντισε να τον εισάγης εις τα λόγια της προσευχής. Διότι ιδίωμα του νου είναι η αστάθεια και μόνον ο Θεός δύναται να στερεώση και τον νουν, όπως όλον τον κόσμον.
ιζ΄. Εάν αγωνίζεσαι αδιαλείπτως εις την προσευχήν, θα επισκεφθή και εσένα αυτός που περιορίζει την θάλασσαν του νου - ο Θεός - και θα ειπή προς αυτήν κατά την ώραν της προσευχής σου >>μέχρι τούτου ελεύση και ουχ υπερβήση>>.
ιη΄. Είναι αδύνατον, βεβαίως, να δεσμεύση κανείς τον άνεμον, αλλ' όπου είναι ο Κτίστης του ανέμου, εκεί όλα υποτάσσονται.
ιθ΄. Εάν μεν είδες ποτέ τον Ήλιον - Θεόν, καθώς πρέπει, θα ημπορέσης και να συνομιλήσης με αυτόν όπως πρέπει. Εάν δε δεν τον είδες, πως θα δυνηθής να παρασταθής εις προσευχήν, χωρίς να ψεύδεσαι;
κ΄. Αρχή της προσευχής είναι, να αποδιώκη κανείς αμέσως, μόλις εμφανισθούν, τας προσβολάς των φαντασιών και των ασχέτων λογισμών με την επίκλησιν του Ιησού. Μεσότης προσευχής είναι, να μη μετεωρίζεται ονους, αλλά να μένη στα λόγια της προσευχής και εις τα νοήματά της. Η δε τελειότης συνίσταται στην αρπαγήν του νου προς Τον Κύριον.
κα΄. Άλλης ποιότητος αγαλλίασιν αισθάνονται όσοι συμπροσεύχονται μετά συνοδίας και μοναστικής αδελφότητος και άλλης αισθάνονται, οι εν ησυχία προσευχόμενοι. Η μεν πρώτη αγαλλίασις δεν είναι τελείως καθαρά από τον ρύπον της κενοδοξίας. Η δε άλλη είναι όλη γεμάτη από ταπεινοφροσύνην. 
κβ΄. Εάν μεν γυμνάζης πάντοτε τον νουν σου να μη λησμονή την προσευχήν, θα έλθη καιρός που θα προσεύχεσαι και κατά την ώραν του φαγητού σου. Εάν δε αφήνης τον νουν σου να πλανάται ανεμποδίστως ουδέποτε θα αποκτήσης προσευχήν. 
κγ΄. Ο μεν μέγας Παύλος, ο εργάτης της μεγάλης και τελείας προσευχής, λέγει <<Θέλω ειπείν πέντε λόγους τω νοΐ μου>>, και τα εξής. Αλλά αυτό δεν δύναται να εφαρμοσθή από τους αδυνάτους εις την προσευχήν. Δια τούτο οι ατελείς χρειαζόμεθα μαζή με την καθαρότητα και την ποσότητα, δηλαδή την πυκνήν επανάληψιν της ευχής. Εκ της έξεως να προσεύχεται κανείς γεννάται και η μήτηρ του Προφήτου Σαμουήλ, ο Θεός <<δίδει ευχήν>> καθαράν εις εκείνον που προσεύχεται αόκνως και με πόνον, έστω και μη καθαρώς. 
κδ΄. Άλλο είναι ρύπος προσευχής, άλλο αφανισμός, άλλο κλοπή και άλλο μώμος. Ρύπος είναι το να παρίσταται κανείς ενώπιον του Θεού δια της προσευχής και να φαντάζεται άτοπα, είτε εικόνας είτε λογισμούς. Αφανισμός είναι, όταν ο νους κατά την προσευχήν αιχμαλωτίζεται από ματαίας φροντίδας. Κλοπή είναι ο ανεπαίσθητος ρεμβασμός του νου, ο παροδικός σκορπισμός του κατά την ώραν της προσευχής. Και μώμος είναι, η οποιαδήποτε προσβολή ασχέτου προς την προσευχήν λογισμού, που μόλις εγγίζει τον νουν και φυσικά βλάπτει την καθαρότητα της προσευχής. 
κε΄. Εάν μεν δεν είμεθα μόνοι κατά την προσευχήν, τότε το σχήμα της ευλαβείας και του δέους, ενώπιον του Θεού, ας είναι μόνον εσωτερικόν. Εάν δε δεν ευρίσκεται κανείς πλησίον μας, έτοιμος να μας επαινέση , τότε ας πάρωμεν και εξωτερικώς σχήμα ταπεινώσεως και συντριβής, διότι εις τους ατελείς ο νους διατίθεται συνήθως αναλόγως του εξωτερικού σχήματος. 
κς΄. Όλοι, βεβαίως έχουν ανάγκην αμέτρου συντριβής. Περισσοτέραν όμως συντριβήν χρειάζονται, όσοι προσέρχονται εις τον Θεόν δια να λάβουν άφεσιν του χρέους των, εκ προηγουμένων αμαρτιών. 
κζ΄. Εάν ακόμη ευρισκώμεθα μέσα εις την φυλακήν των παθών, ας ακούσωμεν τον άγγελον, που λέγει εις τον Απόστολον  Πέτρον ; Φόρεσε την υπακοήν ωσάν δουλικήν ποδιάν, απαρνήσου τα θελήματά σου και, ελεύθερος πλέον από αυτά, πρόσπεσε στον Κύριον με προσευχήν, ζητών μόνον το θέλημά Του. Τότε θα κατέλθη μέσα σου ο Θεός και θα πάρη το πηδάλιον της ψυχής σου, δια να σε κυβερνήση με ασφάλειαν χωρίς κινδύνους. 

ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΚΟΣ

ΙΗΣΟΥΣ ΝΑΥΗ

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 23 

ΚΑΙ ἐγένετο μεθ’ ἡμέρας πλείους μετὰ τὸ καταπαῦσαι Κύριον τὸν ᾿Ισραὴλ ἀπὸ πάντων τῶν ἐχθρῶν αὐτοῦ κυκλόθεν, καὶ ᾿Ιησοῦς πρεσβύτερος προβεβηκὼς ταῖς ἡμέραις, 2 καὶ συνεκάλεσεν ᾿Ιησοῦς πάντας τοὺς υἱοὺς ᾿Ισραὴλ καὶ τὴν γερουσίαν αὐτῶν καὶ τοὺς ἄρχοντας αὐτῶν καὶ τοὺς δικαστὰς αὐτῶν καὶ τοὺς γραμματεῖς αὐτῶν καὶ εἶπε πρὸς αὐτούς· ἐγὼ γεγήρακα καὶ προβέβηκα ταῖς ἡμέραις. 3 ὑμεῖς δὲ ἑωράκατε ὅσα ἐποίησε Κύριος ὁ Θεὸς ἡμῶν πᾶσι τοῖς ἔθνεσι τούτοις ἀπὸ προσώπου ἡμῶν, ὅτι Κύριος ὁ Θεὸς ὑμῶν ὁ ἐκπολεμήσας ὑμῖν. 4 ἴδετε ὅτι ἐπέρριφα ὑμῖν τὰ ἔθνη τὰ καταλελειμμένα ὑμῖν ταῦτα ἐν τοῖς κλήροις εἰς τὰς φυλὰς ὑμῶν· ἀπὸ τοῦ ᾿Ιορδάνου πάντα τά ἔθνη, ἃ ἐξωλόθρευσα, καὶ ἀπὸ τῆς θαλάσσης τῆς μεγάλης ὁριεῖ ἐπὶ δυσμὰς ἡλίου. 5 Κύριος δὲ ὁ Θεὸς ἡμῶν οὗτος ἐξολοθρεύσει αὐτοὺς ἀπὸ προσώπου ἡμῶν, ἕως ἂν ἀπόλωνται, καὶ ἀποστελεῖ αὐτοῖς τὰ θηρία τὰ ἄγρια, ἕως ἂν ἐξολοθρεύσῃ αὐτοὺς καὶ τοὺς βασιλεῖς αὐτῶν ἀπὸ προσώπου ὑμῶν, καὶ κατακληρονομήσετε τὴν γῆν αὐτῶν, καθὰ ἐλάλησε Κύριος ὁ Θεὸς ἡμῶν ὑμῖν. 6 κατισχύσατε οὖν σφόδρα φυλάσσειν καὶ ποιεῖν πάντα τὰ γεγραμμένα ἐν τῷ βιβλίῳ τοῦ νόμου Μωυσῆ, ἵνα μὴ ἐκκλίνητε εἰς δεξιὰ ἢ εὐώνυμα, 7 ὅπως μὴ εἰσέλθητε εἰς τὰ ἔθνη τὰ καταλελειμμένα ταῦτα, καὶ τὰ ὀνόματα τῶν θεῶν αὐτῶν οὐκ ὀνομασθήσεται ἐν ὑμῖν, οὐδὲ μὴ λατρεύσητε οὐδὲ μὴ προσκυνήσητε αὐτοῖς, 8 ἀλλὰ Κυρίῳ τῷ Θεῷ ὑμῶν προσκολληθήσεσθε, καθάπερ ἐποιήσατε ἕως τῆς ἡμέρας ταύτης. 9 καὶ ἐξολοθρεύσει αὐτοὺς Κύριος ἀπὸ προσώπου ὑμῶν ἔθνη μεγάλα καὶ ἰσχυρά, καὶ οὐδεὶς ἀντέστη κατενώπιον ἡμῶν ἕως τῆς ἡμέρας ταύτης. 10 εἷς ὑμῶν ἐδίωξε χιλίους, ὅτι Κύριος ὁ Θεὸς ἡμῶν οὗτος ἐξεπολέμει ὑμῖν, καθάπερ εἶπεν ἡμῖν. 11 καὶ φυλάξασθε σφόδρα τοῦ ἀγαπᾶν Κύριον τὸν Θεὸν ἡμῶν. 12 ἐὰν γὰρ ἀποστραφῆτε καὶ προσθῆσθε τοῖς ὑπολειφθεῖσιν ἔθνεσι τούτοις τοῖς μεθ’ ὑμῶν καὶ ἐπιγαμίας ποιήσητε πρὸς αὐτοὺς καὶ συγκαταμιγῆτε αὐτοῖς καὶ αὐτοὶ ὑμῖν, 13 γινώσκετε ὅτι οὐ μὴ προσθῇ Κύριος τοῦ ἐξολοθρεῦσαι τὰ ἔθνη ταῦτα ἀπὸ προσώπου ὑμῶν, καὶ ἔσονται ὑμῖν εἰς παγίδας καὶ εἰς σκάνδαλα καὶ εἰς ἥλους ἐν ταῖς πτέρναις ὑμῶν καὶ εἰς βολίδας ἐν τοῖς ὀφθαλμοῖς ὑμῶν, ἕως ἂν ἀπόλησθε ἀπὸ τῆς γῆς τῆς ἀγαθῆς ταύτης, ἣν ἔδωκεν ὑμῖν Κύριος ὁ Θεὸς ὑμῶν. 14 ἐγὼ δὲ ἀποτρέχω τὴν ὁδόν, καθὰ καὶ πάντες οἱ ἐπὶ τῆς γῆς, καὶ γνώσεσθε τῇ καρδίᾳ ὑμῶν καὶ τῇ ψυχῇ ὑμῶν, διότι οὐκ ἔπεσεν εἷς λόγος ἀπὸ πάντων τῶν λόγων, ὧν εἶπε Κύριος ὁ Θεὸς ἡμῶν πρὸς πάντα τὰ ἀνήκοντα ἡμῖν, οὐ διεφώνησεν ἐξ αὐτῶν. 15 καὶ ἔσται ὃν τρόπον ἥκει πρὸς ἡμᾶς πάντα τὰ ρήματα τὰ καλά, ἃ ἐλάλησε Κύριος ἐφ’ ὑμᾶς, οὕτως ἐπάξει Κύριος ὁ Θεὸς ἐφ’ ὑμᾶς πάντα τὰ ρήματα τὰ πονηρὰ ἕως ἂν ἐξολοθρεύσῃ ὑμᾶς ἀπὸ τῆς γῆς τῆς ἀγαθῆς ταύτης, ἧς ἔδωκε Κύριος ὑμῖν, 16 ἐν τῷ παραβῆναι ὑμᾶς τὴν διαθήκην Κυρίου τοῦ Θεοῦ ἡμῶν, ἣν ἐνετείλατο ἡμῖν, καὶ πορευθέντες λατρεύσητε θεοῖς ἑτέροις καὶ προσκυνήσητε αὐτοῖς.

Οσίου Στάρετς Παρθενίου του Κιέβου

Η διάκρισις είναι πάνω απ' όλα. Η υπομονή, πιό αναγκαία απ' όλα. Η σιωπή, προτιμότερη απ' όλα. Η πολυλογία χειρότερη απ' όλα. 
Η αγάπη προς την φτώχεια και η αφιλοχρηματία προξενούν μεγάλους θηραυρούς στην ψυχή. 
Το ν ζης ενάρετα, να πράττης και να σκέπτεσαι το καλό, δεν είναι θυσία προς τον Θεό, αλλά το ανθρώπινο χρέος σου. 
Βίαζε τον εαυτό σου, όταν δεν επιθυμή να προσεύχεται και όταν δεν έχη όρεξι γιά να πράξη το αγαθό. 
Ο φόβος του Θεού εξουθενώνει την σάρκα περισσότερο από την νηστεία και τις άλλες ασκήσεις. Γιά όποιον τον απέκτησε δεν υπάρχουν πάνω στην γη ούτε θλιβερά ούτε ευχάριστα πράγματα. 
Δεν φθάνει να φυλάμε την αγνότητα του σώματος. Πρέπει απαραιτήτως να έχουμε καθαρούς και αγνούς λογισμούς. 
Και ο παραμικρός εμπαθής δεσμός προς κάποιο πρόσωπο ή προς ωρισμένα πράγματα επισύρει την οργή του Θεού και οδηγεί στην καταστροφή. 
Ο ακάθαρτος και υποδουλωμένος σε πάθη άνθρωπος μολύνει με τις αμαρτίες, και τα πράγματά του. Γι' αυτό μη τα εγγίζης και μη τα χρησιμοποιής. 
Φυλάξου να μην κατακρίνης τον πλησίον σου. Για να μη πέφτης σ' αυτό τον πειρασμό, παύσε να ασχολήσαι με την συμπεριφορά των άλλων.

ΙΗΣΟΥΣ ΝΑΥΗ

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ 22 


ΤΟΤΕ συνεκάλεσεν ᾿Ιησοῦς τοὺς υἱοὺς Ρουβὴν καὶ τοὺς υἱοὺς Γὰδ καὶ τὸ ἥμισυ φυλῆς Μανασσῆ 2 καὶ εἶπεν αὐτοῖς· ὑμεῖς ἀκηκόατε πάντα, ὅσα ἐνετείλατο ὑμῖν Μωυσῆς ὁ παῖς Κυρίου, καὶ ὑπηκούσατε τῆς φωνῆς μου κατὰ πάντα ὅσα ἐνετειλάμην ὑμῖν. 3 οὐκ ἐγκαταλελοίπατε τοὺς ἀδελφοὺς ὑμῶν ταύτας τὰς ἡμέρας καὶ πλείους ἕως τῆς σήμερον ἡμέρας· ἐφυλάξασθε τὴν ἐντολὴν Κυρίου τοῦ Θεοῦ ὑμῶν. 4 νῦν δὲ κατέπαυσε Κύριος ὁ Θεὸς ἡμῶν τοὺς ἀδελφοὺς ἡμῶν, ὃν τρόπον εἶπεν αὐτοῖς· νῦν οὖν ἀποστραφέντες ἀπέλθατε εἰς τοὺς οἴκους ὑμῶν καὶ εἰς τὴν γῆν τῆς κατασχέσεως ὑμῶν, ἣν ἔδωκεν ὑμῖν Μωυσῆς ἐν τῷ πέραν τοῦ ᾿Ιορδάνου. 5 ἀλλὰ φυλάξασθε σφόδρα ποιεῖν τὰς ἐντολὰς καὶ τὸν νόμον, ὃν ἐνετείλατο ἡμῖν ποιεῖν Μωυσῆς ὁ παῖς Κυρίου, ἀγαπᾶν Κύριον τὸν Θεὸν ἡμῶν, πορεύεσθαι πάσαις ταῖς ὁδοῖς αὐτοῦ, φυλάξασθαι τὰς ἐντολὰς αὐτοῦ καὶ προσκεῖσθαι αὐτῷ καὶ λατρεύειν αὐτῷ ἐξ ὅλης τῆς διανοίας ὑμῶν καὶ ἐξ ὅλης τῆς ψυχῆς ὑμῶν. 6 καὶ εὐλόγησεν αὐτοὺς ᾿Ιησοῦς καὶ ἐξαπέστειλεν αὐτούς, καὶ ἐπορεύθησαν εἰς τοὺς οἴκους αὐτῶν. 7 καὶ τῷ ἡμίσει φυλῆς Μανασσῆ ἔδωκε Μωυσῆς ἐν τῇ Βασανίτιδι, καὶ τῷ ἡμίσει ἔδωκεν ᾿Ιησοῦς μετὰ τῶν ἀδελφῶν αὐτοῦ ἐν τῷ πέραν τοῦ ᾿Ιορδάνου παρὰ τὴν θάλασσαν. καὶ ἡνίκα ἐξαπέστειλεν αὐτοὺς ᾿Ιησοῦς εἰς τοὺς οἴκους αὐτῶν καὶ εὐλόγησεν αὐτούς, 8 καὶ ἐν χρήμασι πολλοῖς ἀπήλθοσαν εἰς τοὺς οἴκους αὐτῶν, καὶ κτήνη πολλὰ σφόδρα καὶ ἀργύριον καὶ χρυσίον καὶ σίδηρον καὶ ἱματισμὸν πολὺν διείλαντο τὴν προνομὴν τῶν ἐχθρῶν μετὰ τῶν ἀδελφῶν αὐτῶν. 9 Καὶ ἐπορεύθησαν οἱ υἱοὶ Ρουβὴν καὶ οἱ υἱοὶ Γὰδ καὶ τὸ ἥμισυ φυλῆς Μανασσῆ ἀπὸ τῶν υἱῶν ᾿Ισραὴλ ἐκ Σηλὼ ἐν γῇ Χαναὰν ἀπελθεῖν εἰς τὴν Γαλαὰδ εἰς γῆν κατασχέσεως αὐτῶν, ἣν ἐκληρονόμησαν αὐτὴν διὰ προστάγματος Κυρίου ἐν χειρὶ Μωυσῆ. 10 καὶ ἦλθον εἰς Γάλγαλα τοῦ ᾿Ιορδάνου, ἥ ἐστιν ἐν γῇ Χαναάν, καὶ ᾠκοδόμησαν οἱ υἱοὶ Ρουβὴν καὶ οἱ υἱοὶ Γὰδ καὶ τὸ ἥμισυ φυλῆς Μανασσῆ ἐκεῖ βωμὸν ἐπὶ τοῦ ᾿Ιορδάνου, βωμὸν μέγαν τοῦ ἰδεῖν. 11 καὶ ἤκουσαν οἱ υἱοὶ ᾿Ισραὴλ λεγόντων· ἰδοὺ ᾠκοδομήκασιν οἱ υἱοὶ Ρουβὴν καὶ οἱ υἱοὶ Γὰδ καὶ τὸ ἥμισυ φυλῆς Μανασσῆ βωμὸν ἐφ’ ὁρίων γῆς Χαναὰν ἐπὶ τοῦ Γαλαὰδ τοῦ ᾿Ιορδάνου ἐν τῷ πέραν υἱῶν ᾿Ισραήλ. 12 καὶ συνηθροίσθησαν πάντες οἱ υἱοὶ ᾿Ισραὴλ εἰς Σηλώ, ὥστε ἀναβάντες ἐκπολεμῆσαι αὐτούς. 13 καὶ ἀπέστειλαν οἱ υἱοὶ ᾿Ισραὴλ πρὸς τοὺς υἱοὺς Ρουβὴν καὶ πρὸς τοὺς υἱοὺς Γὰδ καὶ πρὸς τοὺς υἱοὺς ἥμισυ φυλῆς Μανασσῆ εἰς γῆν Γαλαὰδ τόν τε Φινεὲς υἱὸν ᾿Ελεάζαρ υἱοῦ ᾿Ααρὼν τοῦ ἀρχιερέως 14 καὶ δέκα τῶν ἀρχόντων μετ’ αὐτοῦ, ἄρχων εἷς ἀπὸ οἴκου πατριᾶς ἀπὸ πασῶν φυλῶν ᾿Ισραήλ· ἄρχοντες οἴκων πατριῶν εἰσι, χιλίαρχοι ᾿Ισραήλ. 15 καὶ παρεγένοντο πρὸς τοὺς υἱοὺς Ρουβὴν καὶ πρὸς τοὺς υἱοὺς Γὰδ καὶ πρὸς τοὺς ἡμίσεις φυλῆς Μανασσῆ εἰς γῆν Γαλαὰδ καὶ ἐλάλησαν πρὸς αὐτοὺς λέγοντες· 16 τάδε λέγει πᾶσα ἡ συναγωγὴ Κυρίου· τίς ἡ πλημμέλεια αὕτη, ἣν ἐπλημμελήσατε ἐναντίον τοῦ Θεοῦ ᾿Ισραήλ, ἀποστραφῆναι σήμερον ἀπὸ Κυρίου οἰκοδομήσαντες ὑμῖν ἑαυτοῖς βωμόν, ἀποστάτας ὑμᾶς γενέσθαι ἀπὸ τοῦ Κυρίου; 17 μὴ μικρὸν ὑμῖν τὸ ἁμάρτημα Φογώρ; ὅτι οὐκ ἐκαθαρίσθημεν ἀπ’ αὐτοῦ ἕως τῆς ἡμέρας ταύτης καὶ ἐγενήθη πληγὴ ἐν τῇ συναγωγῇ Κυρίου. 18 καὶ ὑμεῖς ἀπεστράφητε σήμερον ἀπὸ Κυρίου; καὶ ἔσται ἐὰν ἀποστῆτε σήμερον ἀπὸ Κυρίου, καὶ αὔριον ἐπὶ πάντα ᾿Ισραὴλ ἔσται ἡ ὀργή. 19 καὶ νῦν εἰ μικρὰ ἡ γῆ ὑμῶν τῆς κατασχέσεως ὑμῶν, διάβητε εἰς τὴν γῆν τῆς Κυρίου κατασχέσεως, οὗ κατασκηνοῖ ἐκεῖ ἡ σκηνὴ Κυρίου, καὶ κατακληρονομήσατε ἐν ἡμῖν· καὶ μὴ ἀπὸ Θεοῦ ἀποστάται γενήθητε καὶ ὑμεῖς μηδ’ ἀπόστητε ἀπὸ Κυρίου διὰ τὸ οἰκοδομῆσαι ὑμᾶς βωμὸν ἔξω τοῦ θυσιαστηρίου Κυρίου τοῦ Θεοῦ ἡμῶν. 20 οὐκ ἰδοὺ ῎Αχαρ ὁ τοῦ Ζαρᾶ πλημμελείᾳ ἐπλημμέλησεν ἀπὸ τοῦ ἀναθέματος καὶ ἐπὶ πᾶσαν συναγωγὴν ᾿Ισραὴλ ἐγενήθη ὀργή; καὶ οὗτος εἷς αὐτὸς ἀπέθανε τῇ ἑαυτοῦ ἁμαρτίᾳ. 21 Καὶ ἀπεκρίθησαν οἱ υἱοὶ Ρουβὴν καὶ οἱ υἱοὶ Γὰδ καὶ τὸ ἥμισυ φυλῆς Μανασσῆ καὶ ἐλάλησαν τοῖς χιλιάρχοις ᾿Ισραὴλ λέγοντες· 22 ὁ Θεὸς Θεὸς Κύριός ἐστι, καὶ ὁ Θεὸς Θεὸς αὐτὸς οἶδε, καὶ ᾿Ισραὴλ αὐτὸς γνώσεται· εἰ ἐν ἀποστασίᾳ ἐπλημμελήσαμεν ἔναντι τοῦ Κυρίου, μὴ ρύσαιτο ἡμᾶς ἐν τῇ ἡμέρᾳ ταύτῃ· 23 καὶ εἰ ᾠκοδομήσαμεν ἑαυτοῖς βωμὸν ὥστε ἀποστῆναι ἀπὸ Κυρίου τοῦ Θεοῦ ἡμῶν, ὥστε ἀναβιβάσαι ἐπ’ αὐτὸν θυσίαν ὁλοκαυτωμάτων ἢ ὥστε ποιῆσαι ἐπ’ αὐτοῦ θυσίαν σωτηρίου, Κύριος ἐκζητήσει. 24 ἀλλ’ ἕνεκεν εὐλαβείας ρήματος ἐποιήσαμεν τοῦτο λέγοντες· ἵνα μὴ εἴπωσιν αὔριον τὰ τέκνα ὑμῶν τοῖς τέκνοις ἡμῶν, τί ὑμῖν καὶ Κυρίῳ τῷ Θεῷ ᾿Ισραήλ; 25 καὶ ὅρια ἔθηκε Κύριος ἀνὰ μέσον ἡμῶν καὶ ὑμῶν τὸν ᾿Ιορδάνην, καὶ οὐκ ἔστιν ὑμῖν μερὶς Κυρίου. καὶ ἀπαλλοτριώσουσιν οἱ υἱοὶ ὑμῶν τοὺς υἱοὺς ἡμῶν, ἵνα μὴ σέβωνται Κύριον. 26 καὶ εἴπαμεν ποιῆσαι οὕτω, τοῦ οἰκοδομῆσαι τὸν βωμὸν τοῦτον οὐχ ἕνεκεν καρπωμάτων οὐδὲ ἕνεκεν θυσιῶν, 27 ἀλλ’ ἵνα ᾖ τοῦτο μαρτύριον ἀνὰ μέσον ἡμῶν καὶ ὑμῶν καὶ ἀνὰ μέσον τῶν γενεῶν ἡμῶν μεθ’ ἡμᾶς, τοῦ λατρεύειν λατρείαν Κυρίου ἐναντίον αὐτοῦ, ἐν τοῖς καρπώμασιν ἡμῶν καὶ ἐν ταῖς θυσίαις ἡμῶν καὶ ἐν ταῖς θυσίαις τῶν σωτηρίων ἡμῶν· καὶ οὐκ ἐροῦσι τὰ τέκνα ὑμῶν τοῖς τέκνοις ἡμῶν αὔριον· οὐκ ἔστιν ὑμῖν μερὶς Κυρίου. 28 καὶ εἴπομεν· ἐὰν γένηταί ποτε καὶ λαλήσωσι πρὸς ἡμᾶς καὶ ταῖς γενεαῖς ἡμῶν αὔριον, καὶ ἐροῦσιν· ἴδετε ὁμοίωμα τοῦ θυσιαστηρίου Κυρίου, ὃ ἐποίησαν οἱ πατέρες ἡμῶν οὐχ ἕνεκεν καρπωμάτων οὐδὲ ἕνεκεν θυσιῶν, ἀλλὰ μαρτύριόν ἐστιν ἀνὰ μέσον ὑμῶν καὶ ἀνὰ μέσον ἡμῶν καὶ ἀνὰ μέσον τῶν υἱῶν ἡμῶν. 29 μὴ γένοιτο οὖν ἡμᾶς ἀποστραφῆναι ἀπὸ Κυρίου ἐν τῇ σήμερον ἡμέρᾳ ἀποστῆναι ἀπὸ Κυρίου, ὥστε οἰκοδομῆσαι ἡμᾶς θυσιαστήριον τοῖς καρπώμασι καὶ ταῖς θυσίαις Σαλαμὶν καὶ τῇ θυσίᾳ τοῦ σωτηρίου, πλὴν τοῦ θυσιαστηρίου Κυρίου, ὅ ἐστιν ἐναντίον τῆς σκηνῆς αὐτοῦ. 30 Καὶ ἀκούσας Φινεὲς ὁ ἱερεὺς καὶ πάντες οἱ ἄρχοντες τῆς συναγωγῆς ᾿Ισραήλ, οἳ ἦσαν μετ’ αὐτοῦ, τοὺς λόγους, οὓς ἐλάλησαν οἱ υἱοὶ Ρουβὴν καὶ οἱ υἱοὶ Γὰδ καὶ τὸ ἥμισυ φυλῆς Μανασσῆ, καὶ ἤρεσεν αὐτοῖς. 31 καὶ εἶπε Φινεὲς ὁ ἱερεὺς τοῖς υἱοῖς Ρουβὴν καὶ τοῖς υἱοῖς Γὰδ καὶ τῷ ἡμίσει φυλῆς Μανασσῆ· σήμερον ἐγνώκαμεν ὅτι μεθ’ ἡμῶν Κύριος, διότι οὐκ ἐπλημμελήσατε ἐναντίον Κυρίου πλημμέλειαν καὶ ὅτι ἐρρύσασθε τοὺς υἱοὺς ᾿Ισραὴλ ἐκ χειρὸς Κυρίου. 32 καὶ ἀπέστρεψε Φινεὲς ὁ ἱερεὺς καὶ οἱ ἄρχοντες ἀπὸ τῶν υἱῶν Ρουβὴν καὶ ἀπὸ τῶν υἱῶν Γὰδ καὶ ἀπὸ τοῦ ἡμίσους φυλῆς Μανασσῆ ἐκ τῆς Γαλαὰδ εἰς γῆν Χαναὰν πρὸς τοὺς υἱοὺς ᾿Ισραὴλ καὶ ἀπεκρίθησαν αὐτοῖς τοὺς λόγους, 33 καὶ ἤρεσε τοῖς υἱοῖς ᾿Ισραήλ. καὶ ἐλάλησαν πρὸς τοὺς υἱοὺς ᾿Ισραήλ, καὶ εὐλόγησαν τὸν Θεὸν υἱῶν ᾿Ισραὴλ καὶ εἶπαν μηκέτι ἀναβῆναι πρὸς αὐτοὺς εἰς πόλεμον ἐξολοθρεῦσαι τὴν γῆν τῶν υἱῶν Ρουβὴν καὶ τῶν υἱῶν Γὰδ καὶ τοῦ ἡμίσους φυλῆς Μανασσῆ. καὶ κατῴκησαν ἐπ’ αὐτῆς. 34 καὶ ἐπωνόμασεν ᾿Ιησοῦς τὸν βωμὸν τῶν Ρουβὴν καὶ τῶν Γὰδ καὶ τοῦ ἡμίσους φυλῆς Μανασσῆ καὶ εἶπεν ὅτι μαρτύριόν ἐστιν ἀνὰ μέσον αὐτῶν, ὅτι Κύριος ὁ Θεὸς αὐτῶν ἐστι.